Κρίτων Αθανασούλης, Παράπονο σκύλου

 Περίληψη: Το ποίημα αποτελεί το μονόλογο ενός περιθωριοποιημένου ανθρώπου, ο οποίος αισθάνεται σαν αδέσποτος σκύλος.  Παραπονιέται για τη δυστυχία  του, για την πείνα του, για τη ζωή του, χωρίς στέγη και συμπαράσταση από τους ανθρώπους. Οι συμπολίτες του όχι μόνο αδιαφορούν για την παρουσία του, αλλά τον διώχνουν ακόμη και όταν θα έπρεπε να εμφορούνται από τη χριστιανική αγάπη. Ο ίδιος όμως δεν παύει να διατηρεί την αισιοδοξία του, ελπίζοντας ότι κάποια μέρα ο Κύριός του θα τον σώσει από τα βάσανά του.

Ενότητες -Πλαγιότιτλοι:

·         1^η: στ.1 «Έχω την όψη … ενός σκύλου.» : Ταύτιση του ανθρώπου με έναν σκύλο

·         2^η: στ.2-7 « Φαίνεται θα ‘μαι … είναι σκυλίσιο»: Περιγραφή της «σκυλίσιας» ζωής του

·         3^η: στ.8-16 «Κατεβαίνει ένα υγρό … Έτρεχα αγκομαχώντας» Η απόρριψη και η βαναυσότητα των συμπολιτών του

·         4^η:17 -22 «Τέλος αποσύρθηκα … έρχεται ο Κύριός μου» Η προσδοκία για την έλευση του Κυρίου.

Σχόλια: Το αλληγορικό αυτό ποίημα αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα, το μεταφορικό και το κυριολεκτικό. Αν και ο αφηγητής είναι άνθρωπος, ωστόσο ταυτίζεται σε πολλά σημεία με έναν αδέσποτο σκύλο, καθώς βιώνει την πείνα, το κρύο, την αδιαφορία αλλά και τη βαναυσότητα των ανθρώπων. Έτσι, σε πολλά σημεία, η αφήγηση ταιριάζει τόσο στον άνθρωπο όσο και στον σκύλο, που περιμένουν τη σωτηρία τους είτε από το Θεό είτε από ένα αφεντικό. Παρόλο τον απαισιόδοξο τόνο του ποιήματος ο βασανισμένος και εγκαταλελειμμένος άνθρωπος εξακολουθεί να ελπίζει σε μια καλύτερη ζωή.

 

Αφήγηση – αφηγητής: α’ πρόσωπη -ομοδιηγητικός (δραματοποιημένος), αυτοδιηγητικός

Αφηγηματικοί τρόποι: περιγραφή, μονόλογος 

Γλώσσα: απλή, καθημερινή, μεταφορική

Ύφος: συγκινητικό, δραματικό, εξομολογητικό

 

Εκφραστικά μέσα:

·         Μεταφορές π.χ. κυλά η ζωή μου

·         Παρομοιώσεις π.χ. Σα να κοιμόμουν

·         Προσωποποιήσεις π.χ. η ψυχή μου ντύνεται

·         Ασύνδετο σχήμα π.χ. Η ψυχή μου ντύνεται, γδύνεται, βρέχεται, υποφέρει

·         Επαναλήψεις π.χ. ο Κύριός μου

·         Αντίθεση: πεινασμένος, μόνος – καλοντυμένοι

·         Εικόνες π.χ. ‘Έξω από την εκκλησία  περιμένω να βγει

·         Μετωνυμία: κάτω από τον τσίγκο

·         Υπερβατό σχήμα:  Όμως μια μέρα … των σκουπιδιών

 

Στιχουργική (νεοτερική ποίηση):

·         Απουσία στροφών, ενιαίο και συνεχές κείμενο (μορφή πεζού)

·         22 στίχοι χωρίς σταθερό μέτρο κα αριθμό συλλαβών

·         Δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία