Κυριακή 30 Μαρτίου 2025

3. Η φεουδαρχία στη Δυτική Ευρώπη

 

 

Δείτε επίσης:

  • Βυζαντινή φεουδαρχία 

  •  Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ο άνθρωπος, Επεισόδιο 11: Οι κατασκευαστές των καθεδρικών ναών

  •  

2. Ο Καρλομάγνος και η εποχή του

 

 Δείτε επίσης:

Αντώνης Σαμαράκης, Ζητείται Ελπίς (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου)

 Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πολλές πληροφορίες τόσο για τον Αντώνη Σαμαράκη όσο και για το

Αντώνης Σαμαράκης

διήγημα που πραγματευόμαστε. Ενδεικτικά μπορείτε να περιηγηθείτε στις παρακάτω ιστοσελίδες:

Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025

4. Εικαστικές Τέχνες και Μουσική

 

 Δείτε επίσης:
 

1. Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο

 

Δείτε επίσης:

 

6η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ

  • Ενημερωθείτε από τον επίσημο ιστότοπο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού για το Διεθνές
    "Ημέρα γυναίκας", Σομαλία 1992 (φωτογράφος: Γιάννης Μπεχράκης)
    Κίνημα Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου.
  • Μάθετε για τους Γιατρούς χωρίς σύνορα , για τους Γιατρούς του Κόσμου , την ActionAid, τη Διεθνή Αμνηστία , αλλά και για το έργο της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.
  • Από την Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή Γ' Γυμνασίου μελετήστε τα κεφάλαια: Κοινωνικά προβλήματα και Η Διεθνής Κοινότητα.
  • Επισκεφθείτε τους επίσημους δικτυακούς τόπους της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNICEF και του οργανισμού "Ενωμένοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα".
  • Παρακολουθήστε από το Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ ένα επεισόδιο από τη σειρά "Πλανήτης Γη SOS" με τίτλο "Τα παιδιά όλου του Κόσμου".
  • Για περισσότερο υλικό σε σχέση με  πανανθρώπινες και διαχρονικές αξίες και ιδανικά, στο Φωτόδεντρο.
    "Πρόσφυγας πατέρας" (φωτογράφος: Γιάννης Μπεχράκης)
  •  

    Κυριακή 9 Μαρτίου 2025

    ΙΙΙ. ΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΤΑΓΗ ΣΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ 1. Εξάπλωση των Τούρκων και τελευταίες προσπάθειες για ανάσχεσή τους

     


     Δείτε επίσης:


     Διαβάστε:   
     1.  Το Βυζάντιο μετά την ανακατάληψη της Πόλης
    Η Πόλη, μετά την ανακατάληψή της από την αυτοκρατορία της Νίκαιας, ήταν μια άλλη πόλη… Κτίρια, εκκλησίες,παλάτια είχαν λεηλατηθεί και ερημωθεί. Το παλάτι των Βλαχερνών που είχε καθιερωθεί από τους Κομνηνούς ως τόπος διαμονής των αυτοκρατόρων << ήταν γεμάτο από ιταλικούς καπνούς και οσμές>>  από τα γλέντια των Λατίνων αυτοκρατόρων, οι οποίοι είχαν αποψιλώσει την Πόλη από καθετί που θα μπορούσε να αποφέρει κέρδος. Μόνο μερικές εκκλησίες συνέχισαν να συντηρούνται, ανάμεσά τους βέβαια η μητρόπολη της του Θεού Σοφίας με ειδική κρατική χρηματοδότηση.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    2. Η σύνοδος της Λυών -1274
     H ανάκτηση της Βασιλεύουσας το 1261, από ένα μικρό στρατιωτικό απόσπασμα με επικεφαλής τον Αλέξιο Στρατηγόπουλο, ήταν ένας συνδυασμός τύχης αλλά και έγκαιρης και γρήγορης αντίδρασης από την αυτοκρατορία της Νίκαιας. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Παλαιολόγος, με σθένος και αποφασιστικότητα, προσπάθησε να ελέγξει την κατάσταση μέσα σε ένα ασταθές εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον. Το 1262 ο Γουλιέλμος Βιλεαρδουίνος και οι Βενετοί συμμάχησαν με τον εκδιωχθέντα Λατίνο αυτοκράτορα Βαλδουίνο, ο Μιχαήλ Β΄ του δεσποτάτου της Ηπείρου ξανάρχισε τις επιθέσεις, οι Τούρκοι μετακινούνταν μαζικά στην Μικρά Ασία, ενώ οι Βούλγαροι εισέβαλαν στη Θράκη. Ο Μιχαήλ έστειλε στρατεύματα εναντίον όλων με ικανοποιητικά αποτελέσματα στα περισσότερα μέτωπα. Για να ισχυροποιήσει τη θέση του  στο εσωτερικό, διέταξε την τύφλωση του νεαρού νόμιμου συναυτοκράτορά του, Ιωάννη Δ’ Λάσκαρη, προκειμένου να εξουδετερώσει οποιαδήποτε αξίωσή του στο θρόνο.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    3.Τα Τουρκομανικά Εμιράτα – οι Τούρκοι εισβάλλουν στην αυτοκρατορία
      Το Βυζάντιο βρισκόταν σε επαφή με τους Τούρκους της κεντρικής Ασίας από τις αρχές του 6ου αιώνα, προσπαθώντας να βρει τρόπους διπλωματικούς για να ελέγχει, όσο ήταν δυνατόν, τις μετακινήσεις τους. Βυζαντινοί αυτοκράτορες παντρεύτηκαν δυο πριγκίπισσες των Χαζάρων, ενώ για να αντιμετωπιστούν οι αγριότεροι Πετσενέγκοι και Κουμάνοι, τους προσλάμβαναν ως μισθοφόρους ή τους παραχωρούσαν περιοχές για να μείνουν.
             Τον 11ο αιώνα άρχισε μια μεγάλη μετακίνηση του πιο δραστήριου τουρκικού φύλλου, των Ογούζων, από τη λίμνη Αράλη με δυτική κατεύθυνση. Κυρίαρχο φύλλο αναδεικνύονται οι Σελτζούκοι από το όνομα του μυθικού σχεδόν αρχηγού τους, Σελτζούκ. Γρήγορα κατέλαβαν την Περσία και προσπάθησαν να επιβάλλουν την κυριαρχία τους και στην Συρία και στην Αίγυπτο.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    4. Οι Οθωμανοί
    Κατά τη διάρκεια του δεύτερου  μισού του 13ου αιώνα, στις παραμεθόριες περιοχές που  εκτείνονταν ανατολικά από τον Όλυμπο της Βιθυνίας, κοντά στα εναπομείναντα βυζαντινά εδάφη της Μικράς Ασίας, ιδρύθηκε ένα μικρό τουρκομανικό κράτος από κάποιον Ερτογρούλ. Το 1281, με το θάνατό του, τον διαδέχεται ο γιος του Οσμάν (o ιστοριογράφος Παχυμέρης τον αναφέρει Ατμάν) και έτσι έχουμε την απαρχή της φυλής των Οσμανλήδων ή Οθωμανών, συνοδευόμενη από πολλούς θρύλους για συγγένειες με  μεγάλους γενάρχες και  ηρωικούς προπάτορες.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    5. Oι ολέθριες δυναστικές διαμάχες Ιωάννη Παλαιολόγου και Ιωάννη Κατακουζηνού
    O Δεύτερος Εμφύλιος των Βυζαντινών ξεκινά το 1341 και στη διάρκειά του οι αντίπαλες πλευρές αναγκάστηκαν να συνάψουν συμμαχίες με εχθρούς του Βυζαντίου, όπως το Στέφανο Δουσάν της Σερβίας, ο οποίος άλλαξε στρατόπεδα κατά τα ίδια συμφέροντα, αλλά ακόμα και τους ίδιους τους Τούρκους, τους οποίους έφεραν ως επιδιαιτητές οι ίδιοι οι Βυζαντινοί στην καθαρά εσωτερική αυτή υπόθεση. Παράλληλα, ξόδεψαν κάθε ίχνος χρυσού που υπήρχε διαθέσιμο, με χαρακτηριστικό δείγμα την κατάθεση των αυτοκρατορικών κοσμημάτων σε βενετικό ενεχυροδανειστήριο από την Άννα της Σαβοίας έναντι ευτελούς ποσού. Η διαμάχη τελείωσε το 1347, με πρώτο αυτοκράτορα τον ανήλικο Ιωάννη Ε' Παλαιολόγο και συναυτοκράτορα τον Ιωάννη ΣΤ' Καντακουζηνό. Οι εμφύλιες συγκρούσεις, όμως, έληξαν οριστικά μόνο όταν ο δεύτερος παραιτήθηκε από το θρόνο το 1354.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά 

    6. H μάχη του Κοσσυφοπεδίου --1389--
    Η επέκταση και η εξάπλωση των Οθωμανών προχωρούσε  στα Βαλκάνια, με τους Τούρκους μπέηδες και πασάδες να προσπαθούν να επιβάλλουν την κυριαρχία τους μεταξύ των σλαβικών, βουλγαρικών και ελληνικών κοινοτήτων. Νέος σουλτάνος είναι ο γιος του Ορχάν, Μουράτ ο Α΄, με το κράτος των Οθωμανών να εκτείνεται στα δυτικά ως το Μοναστήρι, βόρεια ως τη Νις και να περιλαμβάνει και τη Θεσσαλονίκη.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    7.  H Σταυροφορία της Νικόπολης --1396--
    Η προώθηση και  η επέκταση των Οθωμανών  που συνεχίστηκε με το Βαγιαζήτ, θορύβησε τη Δύση που άρχισε να διαβλέπει τον κίνδυνο. Την άνοιξη του 1396, άρχοντες και ευγενείς από τη Δύση, ιππότες από την Αγγλία, τη Φλάνδρα, τη Λομβαρδία και άλλα μέρη,  με την παρότρυνση και του Πάπα, ενώθηκαν στη Βούδα με το στρατό του βασιλιά της Ουγγαρίας Σιγισμούνδο.  Η Ουγγαρία ήταν η χώρα που απειλούταν περισσότερο και ο βασιλιάς της πρωτοστατούσε στην οργάνωση της Σταυροφορίας. Διέσχισαν το Δούναβη και αφού  εξουδετέρωσαν  οποιαδήποτε τουρκική αντίσταση που συνάντησαν, έφτασαν στην οχυρωμένη Νικόπολη (σημερινή Βουλγαρία), όπου υπήρχε σημαντικός αριθμός Τούρκων και άρχισαν να την πολιορκούν.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    8. Το ταξίδι του Μανουήλ Παλαιολόγου στη Δύση, η πολιορκία της Πόλης από το Βαγιαζήτ και η μάχη της Άγκυρας (1402) 
    H ιστορία της επιβίωσης του Βυζαντίου μετά το 1391, είναι εκπληκτική αλλά συνάμα και θλιβερή. Ό, τι είχε απομείνει ήταν η ίδια η Πόλη, κάποια λιμάνια στη Θράκη και η μισή Πελοπόννησο. Αυτό το τραγικό απομεινάρι κληρονόμησε το 1391 ο Μανουήλ Β΄Παλαιολόγος, ένας άξιος και ικανός άνθρωπος, ο οποίος βίωσε δραματικά παιδικά χρόνια με οικογενειακές έριδες και πολέμους. Είχε υποχρεωθεί να περάσει μερικά χρόνια στη σουλτανική αυλή ως όμηρος, αλλά και να συμμετάσχει σε στρατιωτική επιχείρηση εναντίον της Βυζαντινής πόλης της Φιλαδέλφειας. Σε επιστολές του που έχουν σωθεί, γίνεται αντιληπτό ότι ο Μανουήλ  νιώθει βαθύτατη ταπείνωση και εξευτελισμό για την κατάσταση που είχε περιέλθει το Βυζάντιο. Ο ίδιος είχε κατανοήσει τους λόγους της κατάπτωσης αυτής,  που είχαν να κάνουν κυρίως με την απώλεια της Μικράς Ασίας και τις οδυνηρές εμφύλιες διαμάχες. Αφού κατόρθωσε να συμβιβάσει τα πράγματα με το διεκδικητή του θρόνου, τον ανιψιό του Ιωάννη Ζ´ Παλαιολόγο, τον οποίο αποδέχτηκε ως συναυτοκράτορα, κινητοποιείται για την αντιμετώπιση του τουρκικού κινδύνου και την αποστολή βοήθειας από τη Δύση.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    9. Ενωτικοί --- Ανθενωτικοί 
    Την περίοδο που μεσολαβεί ανάμεσα στην ανάκτηση της Πόλης το 1261 και την άλωση από τους Τούρκους, το κυρίαρχο ζήτημα θα είναι η Ένωση των Εκκλησιών. Η προφανής αδυναμία της άλλοτε κραταιάς αυτοκρατορίας και η αναζήτηση βοήθειας  υπαγόρευε στους αυτοκράτορες τη συνέχιση της πολιτικής της ένωσης ενώ από την άλλη η Ρώμη και ο Πάπας  έθεταν ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε βοήθεια την υποταγή της Ανατολικής Εκκλησίας.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    10. H σύνοδος Φερράρας—Φλωρεντίας 
    Η άλωση της Θεσσαλονίκης το 1430 και  ο αποκλεισμός της Πόλης από τους Οθωμανούς έφερε σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση τους Βυζαντινούς που βρίσκονταν  μπροστά σε ένα δυσκολαπάντητο δίλημμα : την προσέγγιση και αναζήτηση βοήθειας από τη Δύση που έθετε ως προϋπόθεση την υποταγή της Ανατολικής Εκκλησίας ή την άμεση υποταγή στους Τούρκους και την κατοπινή προσπάθεια για ανάκαμψη και επανασύσταση του κράτους.
    Για περισσότερα: Βυζαντινών Ιστορικά

    Πέμπτη 6 Μαρτίου 2025

    Πηνελόπη Δέλτα, 'Πρώτες ενθυμήσεις" (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου)


     Περισσότερες πληροφορίες για το απόσπασμα και την Πηνελόπη Δέλτα μπορείτε να βρείτε και στις ακόλουθες ιστοσελίδες:

    Μια παρουσίαση για τη ζωή της, εδώ.

    Αναλύσεις του αποσπάσματος, εδώ , εδώ και εδώ .

    2. Η περίοδος της Λατινοκρατίας και τα ελληνικά κράτη


     

    Δείτε επίσης:  

    Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2025

    ΕΝΟΤΗΤΑ 29: Οι βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1913)

     

    Δείτε επίσης:

     

    5η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΙΡΗΝΗ -ΠΟΛΕΜΟΣ (Νεοελληνική Γλώσσα Γ' Γυμνασίου)


    Πικάσο, «Γκερνίκα», 1937, λάδι σε μουσαμά, 3,5x7,8 μ., στο μουσείο Πράδο στη Μαδρίτη.

     

     

     

     

     

     


     Η «Γκερνίκα» του Πάμπλο Πικάσο είναι ένα έργο βασισμένο σε πραγματικό γεγονός, το βομβαρδισμό της ισπανικής πόλης Γκερνίκα από τους Γερμανούς το 1936, στον ισπανικό εμφύλιο. Σε ένα χώρο με λιτή χρωματική γκάμα (αποχρώσεις άσπρου, μαύρου και γκρι) βλέπουμε ένα συνονθύλευμα από ανθρώπους και ζώα που σπαράζουν από τη φρίκη της καταστροφής, του τρόμου και του θανάτου. Η σύνθεση βασίζεται στη συνεκτική λειτουργία ενός μεγάλου τριγώνου, σαν αέτωμα αρχαίου ναού. Στην κορυφή του βρίσκεται η λάμπα πετρελαίου που την προτείνει ένα χέρι σαν να θέλει να φωτίσει μέσα στο χάος. Αριστερά της κορυφής του υπάρχει μια τεράστια λάμπα (κατά μια ερμηνεία είναι η βόμβα και κατά άλλη το μάτι του θεού). Στο πρώτο επίπεδο βλέπουμε τον πεσμένο ήρωα, σαν κομμάτια σπασμένου αγάλματος, που ακόμα κρατάει το σπασμένο σπαθί του. Το κέντρο καταλαμβάνεται από ένα άλογο (ζώο του πολέμου), που, με τα δόντια και τη γλώσσα του βγαλμένα έξω, σφαδάζει από τον πόνο, καθώς ένα κοντάρι το έχει πληγώσει θανάσιμα στα πλευρά (ενδεχομένως συμβολίζει το βασανισμένο λαό). Αριστερά εικονίζεται ο ταύρος ακίνητος (κατά μια ερμηνεία είναι ο εχθρός, ο φασισμός, η αγριότητα, ο σκοταδισμός και κατά άλλη η ίδια η Ισπανία που επιβιώνει μετά από αυτή την τραγωδία). Η μάνα που καταρρακωμένη κλαίει κουβαλώντας το νεκρό παιδί της, η γυναίκα που με έντονο διασκελισμό έρχεται προς το κέντρο για να κλάψει το νεκρό πολεμιστή και η άλλη πίσω της που την έχουν τυλίξει οι φλόγες μέσα σε ένα σπίτι με ανοιχτό παράθυρο είναι στοιχεία της ίδιας αυτής τραγωδίας με το βλέμμα του καλλιτέχνη. Το έργο μπορεί να εξέφρασε ένα συγκεκριμένο γεγονός, γρήγορα όμως θεωρήθηκε ένας παγκόσμιος ύμνος ενάντια στη θηριωδία του πολέμου. Για το θέμα δείτε και τα παρακάτω:

    Τι νομίζετε ότι εντείνει η οξύτητα του τριγώνου, στο οποίο δομείται η σύνθεση;
    Γιατί ο Πικάσο χρησιμοποιεί λιτή χρωματική γκάμα;
    Γιατί χρησιμοποιεί τις μορφές του ταύρου και του αλόγου;
    Γιατί τα μέρη του αλόγου έχουν αυτή τη διαφορετική υφή;
    Τι δείχνει το τεράστιο ανοιχτό χέρι με τις γραμμές του πεσμένου πολεμιστή;
    Γιατί η μάνα που κλαίει στρέφει το κεφάλι της στον ταύρο;
    Τι ήταν ο Μινώταυρος στην ελληνική μυθολογία;

     Επισκεφθείτε τους επίσημους ιστότοπους των Πολεμικών Μουσείων Θεσσαλονίκης και Αθηνών και του Μουσείου Βαλκανικών Πολέμων (ΤΟΨΙΝ).

     

    Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025

    Κ.Π. Καβάφης, Στα 200 π.Χ.

      Όπως έχουμε πει πολλές φορές στην τάξη,  το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη είναι από τα πλέον μελετημένα. Στο διαδίκτυο θα βρείτε άφθονο υλικό, για να μελετήσετε το συγκεκριμένο ποίημα. Θα διαπιστώσετε ότι όλες οι αναλύσεις συγκλίνουν και, ίσως, μόνο το ύφος αλλάζει. Ενδεικτικά παραθέτω κάποιους ιστότοπους.

    Φιλολογικά και όχι μόνο…

    Φιλολογικά… και άλλα.

    Ξεφτέρι

     

    Για πιο … «ψαγμένες» αναλύσεις:

    afterschool bar

    Ο δικός μας Καβάφης

    Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2025

    ΕΝΟΤΗΤΑ 28: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρωθυπουργός. Η βενιζελική πολιτική της περιόδου 1910-1912.

     

    ΕΝΟΤΗΤΑ 27: Το κίνημα στο Γουδί (1909)