Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2024

Ανδρέας Καρκαβίτσας, Ο ζητιάνος (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου)

Πρόσθετο υλικό                                                         

·         Γενιά του 1880 (Νέα Αθηναϊκή Σχολή)

·         Ηθογραφία

·         Ρεαλισμός

·         Νατουραλισμός

Νουβέλα

Μαζί με το διήγημα και το μυθιστόρημα, η νουβέλα είναι ένα από τα τρία βασικά είδη της αφηγηματικής πεζογραφίας. Καθένα από αυτά τα είδη έχει, βέβαια, τα δικά του χαρακτηριστικά· ωστόσο, πρέπει πάντοτε να έχουμε υπόψη ότι τα όρια μεταξύ των τριών αυτών ειδών είναι πολλές φορές ασαφή και δυσδιάκριτα. Συνεπώς, η τριμερής αυτή διάκριση είναι σχετική.

Σε ό,τι αφορά την έκταση, η νουβέλα τοποθετείται κάπου ανάμεσα στο διήγημα και το μυθιστόρημα. Εξιστορεί κυρίως γεγονότα της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας, δηλαδή της εποχής κατά την οποία γράφτηκε. Συνήθως, σε μια νουβέλα, ο συγγραφέας ρίχνει το βάρος στην ηθογράφηση και την ψυχογράφηση των χαρακτήρων αλλά δεν εμβαθύνει εξίσου στην πλοκή και στα επεισόδια που αφηγείται. Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι η δομή μιας νουβέλας είναι λίγο πιο περίπλοκη από εκείνη του διηγήματος αλλά απέχει αρκετά απ' την ευρύτητα και το περίτεχνο ενός μυθιστορήματος.

Ως παραδείγματα νουβέλας από τη νεοελληνική λογοτεχνία, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε Τα ρόδινα ακρογιάλια  του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το Ζητιάνο  του Ανδρέα Καρκαβίτσα, τον Κατάδικο  του Κωνσταντίνου Θεοτόκη και την Ιστορία ενός αιχμαλώτου του Στρατή Δούκα.

Πηγή: Λεξικό Λογοτεχνικών όρων

·         Ανθολογημένο απόσπασμα (Ο ζητιάνος -Α’ Το συναπάντημα) : «Τὸ Νυχτερέμι δὲν εἶνε καὶ ἀπὸ τὰ μεγάλα χωριὰ τῆς Θεσσαλίας. Ριχμένο ἐκεῖ, κατὰ τὶς ἐκβολὲς τοῦ Πηνειοῦ, στὸ γούπατο τοῦ πολύκαρπου κάμπου –τοῦ κάμπου ποὺ ἁπλώνεται τριγωνικὸς ἀπὸ τὶς δασωμένες ρίζες τοῦ Κισσάβου ἕως τὰ χαμοβούνια τοῦ Ὀλύμπου–, μοιάζει μὲ τὸ γειτονικό του Λασποχώρι, δίδυμα νεροστοιχειά, σωστοὶ Γήταυροι, παραχορτασμένοι μὲ τὴν παχειὰ χλωροσὰ καὶ ἀποκαρωμένοι ἀπὸ τὶς μιασματικὲς ἀναθυμιάσεις τῶν βάλτων. Μὲ τὰ χαμόσπιτά του, ὅπου συζοῦν ἁρμονικὰ ζῷα καὶ ἄνθρωποι· μὲ τὰ βεργοπλεγμένα κιουτσέκια, ὅπου ἀποθηκεύεται χειμωνοκαλόκαιρα τὸ ἀραποσίτι· μὲ τὸ κονάκι τοῦ μπέη ψηλὸ καὶ ἀγέρωχο στὴ μέση καὶ τὴν μικρὴ καὶ περιφρονημένην ἐκκλησούλα σὲ μίαν ἄκρη, ἔχει τὴν φτωχικὴν ἐκείνη καὶ φοβισμένην ἔκφραση ποὺ ἔχουν ὅλα τοῦ κάμπου τὰ χωριά, τὰ δουλωμένα καὶ τ᾿ ἀνάξια ὑπάρξεως». […]

·         Βιογραφία -κριτικός σχολιασμός

 

Λίγα λόγια για τη νουβέλα: Ο Ζητιάνος (1896) θεωρείται το καλύτερο έργο του Καρκαβίτσα. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο Τζιριτόκωστας, ένας επαγγελματίας ζητιάνος, από τα Κράβαρα της Ορεινής Ναυπακτίας, που πλουτίζει εκμεταλλευόμενος την αμορφωσιά και την εξαθλίωση των χωρικών. Τόπος δράσης είναι το Νυχτερέμι (σημερινός: Παλαιόπυργος Λάρισας), ένα θεσσαλικό χωριό που μόλις είχε απελευθερωθεί από τον τουρκικό ζυγό. Σύμφωνα με τον Λίνο Πολίτη «Το μυθιστόρημα είναι μια σκοτεινή ζωγραφιά της ανθρώπινης ποταπότητας από τη μια μεριά και της αθλιότητας από την άλλη, και συνάμα ένας αδυσώπητος έλεγχος της κοινωνίας, της νεοελληνικής κοινωνίας του καιρού του […]».

Δείτε το 1ο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς «Ο ζητιάνος».

 

Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2024

Διοργάνωση ΝΕΟΥ Μαθητικού Διαγωνισμού έκφρασης και δημιουργίας της ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΛΑΡΙΣΗΣ και ΤΥΡΝΑΒΟΥ σε συνεργασία με την ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ για το σχολικό έτος 2024-2025

 

Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

«Μητρόπολη Λαρίσης. 1700 χρόνια ζωής και προσφοράς»

Διαγωνισμός στο πλαίσιο της επετείου συμπληρώσεως  χιλίων έπτακοσίων(1700) ετών από την ανακήρυξη  της Επισκοπής Λαρίσης σε Μητρόπολη.

Η Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου προκηρύσσει Μαθητικό Διαγωνισμό έκφρασης και δημιουργίας για το σχολικό έτος 2024-2025, με θέμα:

«Μητρόπολη Λαρίσης. 1700 χρόνια ζωής και προσφοράς».

Ο διαγωνισμός υλοποιείται στο πλαίσιο της επετείου συμπληρώσεως  χιλίων έπτακοσίων(1700) ετών από την ανακήρυξη  της Επισκοπής Λαρίσης σε Μητρόπολη.

Απευθύνεται σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και αφορά στους παρακάτω τομείς:

·         Διαγωνισμός Εκθέσεως, για μαθητές/τριες  Γυμνασίου

·         Διαγωνισμός  Ψηφιακής δημιουργίας (Βίντεο), για μαθητές/τριες  Λυκείου.

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ για μαθητές/τριες  Γυμνασίου

Οι μαθητές και οι μαθήτριες των Γυμνασίων που επιθυμούν να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό οφείλουν να υποβάλλουν έως την καταληκτική ημερομηνία,  στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης την έκθεση τους. 

Η έκθεση δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 3.000 λέξεις. 

Οι μαθητικές εκθέσεις υποβάλλονται προς κρίση μόνο στην αρμόδια Επιτροπή Αξιολόγησης και δεν εντάσσονται στον εκπαιδευτικό σχεδιασμό του σχολείου και στην εν γένει αξιολόγηση των μαθητών και μαθητριών. 

Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2024

Δημιουργική Γραφή: Εμμανουήλ Ροΐδης, "Τα υαλοπωλεία" (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας)

 Ο Ροΐδης ως αυτόπτης μάρτυρας του περιστατικού με τον ... αδέσποτο μούργο κατέθεσε την δική του άποψη για τα γεγονότα. Τι λέει όμως ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας; Η Θάλεια, ο Γιώργης, η Γεωργίνα, ο Κωνσταντίνος και ο Παναγιώτης από το Γ3, η Σταματία και η Γεωργία από το Γ4 μπήκαν στη θέση του σκύλου και μας πρόσφεραν μια άλλη οπτική.

Θάλεια Π. (Γ3)




 Γεωργίνα Ντ. (Γ3)




 

Γιώργης Τζ.





 


 
 
 
 
 Κωνσταντίνος Π. (Γ3)


 

 
 

 
 Παναγιώτης Μπ.


 
 
 
 
 
4)

Σταματία Σ. (Γ4)








Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2024

Αντόν Τσέχωφ, "Ο Παχύς και ο Αδύνατος" (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου)

 Βιογραφικά στοιχεία για τον Αντόν Τσέχωφ, εδώ.

Μια πολύ ενδιαφέρουσα ψυχογραφική και πολιτικοκοινωνική ανάλυση του αποσπάσματος, εδώ.

Ανάλυση του διηγήματος και φύλλα εργασίας, εδώ.


 





3η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΙΔΙΟΙ. ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ. (Νεοελληνική Γλώσσα Γ' Γυμνασίου)

 Για το θέμα μπορείτε επίσης να δείτε:

Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 2024

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΞΕΝΩΝ ΛΕΞΕΩΝ (2η Ενότητα: Νεοελληνική Γλώσσα Γ' Γυμνασίου)

 

  • αβαντάζ: πλεονέκτημα
  • αξεσουάρ: εξάρτημα
  • αντένα: κεραία
  • ασανσέρ: ανελκυστήρας 
  • ατζέντα: σημειωματάριο
  • ατζέντης: πράκτορας
  • γκαζόν: πρασινάδα
  • γκάλοπ: δημοσκόπηση
  • γκολκίπερ: τερματοφύλακας
  • γκρουπ: ομάδα
  • έξτρα: επιπλέον
  • καμέραμαν: εικονολήπτης
  • καριέρα: σταδιοδρομία
  • κλαμπ: λέσχη
  • κλισέ: τυποποιημένη έκφραση
  • κολεξιόν: συλλογή
  • κομπιούτερ: ηλεκτρονικός υπολογιστής
  • κομπλιμέντο: φιλοφρόνηση
  • κομφόρ: άνεση
  • κοντέρ: χιλιομετρητής
  • κοπιράιτ: πνευματική ιδιοκτησία
  • λάιτ: ελαφρύς

Εμμανουήλ Ροΐδης, Τα υαλοπωλεία (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου)


Εργασίες

1.      Αναζητήστε στο Ηλεκτρονικό Λεξικό (Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα) τη σημασία των λέξεων: ειρωνεία, σάτιρα, ευθυμία, σαρκασμός, χιούμορ, δηκτικός, αστείος, γελοίος, κωμικός, ευτράπελος.

2.      Το κείμενο είναι χρονογράφημα. Να εντοπίσετε τα βασικά χαρακτηριστικά του είδους.

3.      Ποιο είναι το θέμα του κειμένου και ποιο το περιεχόμενο;

4.      Πλαίσιο κειμένου: Χιωτέρη Αικατερίνη Να χωρίσετε το κείμενο σε θεματικές ενότητες και να δώσετε έναν πλαγιότιτλο σε καθεμία από αυτές.

5.      Να σχολιάσετε τη γλώσσα και το ύφος. Να δώσετε συγκεκριμένα παραδείγματα.

6.      Ποιος είναι ο τόπος και ο χρόνος της ιστορίας;

7.      Να χαρακτηρίσετε τον αφηγητή και να εντοπίσετε τους αφηγηματικούς τρόπους.

8.      Να αφηγηθείτε την ιστορία (περίληψη) σε 80 περίπου λέξεις.

9.      Να εντοπίσετε: δύο (2) μεταφορές, δύο (2) παρομοιώσεις, δύο (2) εικόνες.

10.  Από το χρονογράφημα που διαβάσατε, μπορείτε να συνάγετε κάποια συμπεράσματα για τον Ροΐδη;

 

Δημιουργική γραφή

Υποθέστε ότι είστε … ο σκύλος! Αφηγηθείτε την ιστορία από τη δική σας οπτική γωνία και καταθέστε τις σκέψεις σας για το περιστατικό.