"Η Μασσαλιώτιδα", Ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας

Για να ακούσετε τον ύμνο: https://www.youtube.com/watch?v=4K1q9Ntcr5g

Πολεμικό επαναστατικό άσμα και ύμνος στην ελευθερία αρχικά, η Μασσαλιώτιδα υιοθετήθηκε προοδευτικά ως εθνικός ύμνος. Σήμερα, συνοδεύει τις περισσότερες επίσημες εκδηλώσεις.

Η ιστορία της Μασσαλιώτιδας

Το 1792, μετά την κήρυξη πολέμου στην Αυστρία από τον Βασιλιά, ένας γάλλος αξιωματικός του γαλλικού στρατού στο Στρασβούργο, ο Rouget de Lisle, συνθέτει, τη νύχτα της 25ης προς την 26η Απριλίου, στο σπίτι του Dietrich, Δημάρχου της πόλης, το «Πολεμικό άσμα για τη στρατιά του Ρήνου».

Το εμβατήριο τραγουδήθηκε για πρώτη φορά από την ομάδα των Μασσαλιωτών που συμμετείχαν στην εξέγερση των Tuileries στις 10 Αυγούστου 1792 και που κατέληξε στην κατάργηση της μοναρχίας. Λόγω της μεγάλης του επιτυχίας ανακηρύσσεται εθνικός ύμνος στις 14 Ιουλίου 1795.
Απαγορευμένη κατά τη διάρκεια της Αυτοκρατορίας και της Παλινόρθωσης, η Μασσαλιώτιδα ξαναβρίσκει την αίγλη της στην Επανάσταση του 1830 και ο Μπερλιόζ πραγματοποιεί μια ενορχήστρωση την οποία και αφιερώνει στον Rouget de Lisle.
Η Τρίτη Δημοκρατία (1879) την τιμά ως εθνικό ύμνο και, το 1887, το υπουργείο πολέμου, κατόπιν της σύμφωνης γνώμης μιάς επιτροπής, υιοθετεί μια «επίσημη ερμηνεία».
Το Σεπτέμβριο του 1944, μια εγκύκλιος του υπουργείου εθνικής παιδείας προωθεί το τραγούδι της Μασσαλιώτιδας στα σχολεία για τον «εορτασμό της απελευθέρωσης και των μαρτύρων ».
Το Σύνταγμα του 1946 και κατόπιν εκείνο του 1958 καθιέρωσαν τη Μασσαλιώτιδα ως εθνικό ύμνο (άρθρο 2).

Ο συνθέτης

Ο Claude-Joseph Rouget de Lisle γεννήθηκε το 1760 στο Lons-le-Saunier. Υπήρξε Λοχαγός -μηχανικός αλλά η στρατιωτική του σταδιοδρομία υπήρξε αρκετά σύντομη. Εγκρατής επαναστάτης, σώζεται από το καθεστώς της Τρομοκρατίας χάρη στην επιτυχία του εμβατηρίου του. Συνθέτης ποιητικών ασμάτων και έργα όπερας, έζησε στη σκιά κατά τη διάρκεια της Αυτοκρατορίας και της Παλινόρθωσης μέχρι τον θάνατό του, στο Choisy-le-Roi, το 1836.

Η παρτιτούρα

Μέσα σε μερικές εβδομάδες, ο «Ύμνος των Μασσαλιωτών» διαχέεται στην Αλσατία, σε χειρόγραφη ή τυπωμένη έκδοση και κατόπιν στους διάφορους εκδότες στο Παρίσι. Ο ανώνυμος χαρακτήρας των πρώτων εκδόσεων δημιούργησε αμφιβολίες για το αν ο Rouget de Lisle, υπήρξε πράγματι ο συνθέτης του ύμνου.
Δεν υπάρχει μία και μόνο ερμηνεία της Μασσαλιώτιδας η οποία, εξαρχής, μελοποιήθηκε με διάφορους τρόπους, με ή χωρίς τραγούδι. Έτσι, το 1879, η Μασσαλιώτιδα ανακηρύσσεται επίσημος ύμνος χωρίς όμως να προσδιοριστεί και επίσημη ερμηνεία, γεγονός που προκαλούσε συχνά μουσική σύγχιση.
Η επιτροπή του 1887, που αποτελούνταν από επαγγελματίες μουσικούς, καθόρισε μιαν επίσημη εκδοχή μετά από τροποποίηση του μελωδικού κειμένου και της αρμονίας.
Ο Πρόεδρος Valéry Giscard d’Estaing θέλησε την επαναφορά σε μιαν εκτέλεση που να προσεγγίζει περισσότερο τις ρίζες του έργου και επιβράδυνε το ρυθμό. Σήμερα, η εκδοχή που εκτελείται στις επίσημες τελετές αποτελεί μια προσαρμογή της εκδοχής του 1887.
Παράλληλα, η Μασσαλιώτιδα έχει διακευαστεί από μουσικούς του βαριετέ και της τζαζ.

Αναδημοσίευση από την επίσημη ιστοσελίδα της Πρεσβείας της Γαλλίας στην Ελλάδα http://www.ambafrance-gr.org/%CE%97-%CE%9C%CE%B1%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B9%CE%B4%CE%B1