Νεοελληνική Γλώσσα Α' Γυμνασίου - Ενότητα 10: Γνωρίζω τον τόπο μου και τον πολιτισμό του

Μάνη: δείτε από το Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ το ντοκυμαντέρ "Τα πυργοχώρια της Μάνης" (Από πέτρα και Χρόνο).Το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «ΑΠΟ ΠΕΤΡΑ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟ» παρουσιάζει Πυργοχώρια, εγκαταλελειμμένα. Πέτρες που μαρτυρούν την ευρωστία μιας παλιάς ζωής. ΜΑΝΗ, τόπος τραχύς, ρωμαλέος, με θαυμαστούς πύργους κι αρχοντόσπιτα που στέκονται εκεί έρημα και σιωπηλά. Εικόνες γεμάτες δύναμη και ομορφιά, φωτίζουν ανθρώπους που επισκέπτονται τα χωριά των παππούδων τους στα ΜΟΥΝΤΑΝΙΣΤΙΚΑ. Ένα νοσταλγικό ταξίδι σ’ ένα τοπίο γεμάτο γλυκασμό και μνήμες. https://www.youtube.com/watch?v=mpzQIJblZ08 


Καπνικαρέα: Βυζαντινός Ναός, το αρχικό κτίσμα του οποίου είναι ο σταυροειδής Ναός μετά τρούλλου, ο οποίος στηρίζεται σε τέσσερεις κίονες με ρωμαϊκά κιονόκρανα. Κτίσθηκε τον 11^ο αιώνα προς τιμή της Θεοτόκου και σε ανάμνηση της Εισόδου της στο Ναό του Κυρίου.

Βυζαντινός Ναός, το αρχικό κτίσμα του οποίου είναι ο σταυροειδής Ναός Αργότερα στη βόρεια πλευρά του Ναού προστέθηκε παρεκκλήσι με τρούλλο, το οποίο τώρα τιμά τη μνήμη της Αγίας Βαρβάρας.
Ακόμη βραδύτερα στα δυτικά προστέθηκε εξωνάρθηκας με πολλές αμφικλινείς στέγες και τέσσερα μεγάλα ανοίγματα, τα οποία χωρίζονταν με κίονες.
Στη νότια πλευρά του νάρθηκα υπάρχει μικρό πρόστοο, το οποίο στηρίζεται σε δύο κίονες, πάνω δε από τη θύρα υπάρχει τόξο σε σχήμα πετάλου

Στη δυτική πλευρά είναι εντοιχισμένα γλυπτά και επιγραφές, η δε εικόνα της Πλατυτέρας στο Ιερό του Ναού είναι έργο του Φώτη Κόντογλου.
Εξωτερικώς έχει την επιμελή πλινθοπερίκλειστη τοιχοδομία των Αθηναϊκών Ναών, καθώς και τις οδοντωτές ταινίες. Το ψηφιδωτό, το οποίο βρίσκεται πάνω από την είσοδο του Ναού, είναι νεώτερη κατασκευή. 
Καπνικαρέα ονομάστηκε κατά μία άποψη από αυτόν που έκτισε το Ναό εισπράττοντας τον καπνικό φόρο (είδος φόρου των οικοδομών στα χρόνια του Βυζαντίου). Παλαιότερα ονομαζόταν Καμουχαρέα από τη λέξη Καμουχά, με την οποία στα χρόνια του Βυζαντίου ονόμαζαν τα χρυσοΰφαντα υφάσματα, πιθανώς γιατί βρισκόταν κοντά σε εργαστήρια τέτοιων υφασμάτων.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ονομαζόταν εκκλησία της Βασιλοπούλας και του Πρέντζα. Το 1834 ο Ναός κινδύνευσε να ρυμοτομηθεί, αλλά σώθηκε με την επέμβαση του πατέρα του βασιλέα Όθωνα, Λουδοβίκου της Βαυαρίας.
Ο Ναός ανήκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1932. Τη διοικητική εποπτεία έχει η Εφορεία του Ι.Ναού, η οποία αποτελείται από Καθηγητές της Θεολογικής Σχολής του Ε.Κ.Π.Α. με πρόεδρο τον εκάστοτε κοσμήτορα της Σχολής.
[Πηγή: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών]

Λέσβος: Η πανέμορφη Λέσβος με τα πολλά νερά, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα, τους φημισμένους ελαιώνες, το γλυκό μεσογειακό κλίμα, τις ιαματικές πηγές, το μοναδικό απολιθωμένο δάσος της, τους γοητευτικούς παραδοσιακούς οικισμούς και τα καταπληκτικά δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής (ελαιοτριβεία, σαπωνοποιεία, βυρσοδεψία) από τη βιομηχανική ανάπτυξη του νησιού τον 19^ο αι., εντυπωσιάζει κάθε ταξιδιώτη.
Είναι το τρίτο σε μέγεθος νησί της Ελλάδας, μετά την Κρήτη και την Εύβοια, με έκταση 1.630 τ.χλμ. και ακτογραμμή 370 χλμ. Έχει 90.000 κατοίκους. Απέχει μερικά μίλια από τις ΝΔ ακτές της Τουρκίας και βρίσκεται σχεδόν στην είσοδο του κόλπου του Αδραμυτίου, Β της Χίου. Ανήκει στον Νομό Λέσβου, που περιλαμβάνει, ακόμα, τη Λήμνο και τον Άγ. Ευστράτιο. Φημισμένα προϊόντα της είναι το ούζο και το λάδι.

Στα προϊστορικά χρόνια την ονόμαζαν Λασία, για την πλούσια και δασώδη βλάστησή της. Επίσης, την ονόμαζαν Ιμερτή (λαχταριστή), Πελασγία, Αιολίδα και Μακαρία. Το όνομα Λέσβος το πήρε από τον μυθικό ήρωα Λέσβο, που έφτασε εδώ μαζί με Λαπίθες από τη Θεσσαλία και παντρεύτηκε την κόρη του οικιστή Μάκαρα, τη Μήθυμνα. Στα προϊστορικά χρόνια υπήρξε σημαντικό κέντρο του πολιτισμού του ΒΑ Αιγαίου, ενώ γνώρισε μεγάλη οικονομική, εμπορική και πνευματική ακμή κατά την αρχαϊκή εποχή (7ος-6ος αι. π.X.).
Από εδώ κατάγονταν οι περίφημοι ποιητές της αρχαιότητας Σαπφώ και Αλκαίος. Στην επανάσταση του 1821 αναδείχθηκαν πολλοί Λέσβιοι Φιλικοί και αγωνιστές. Η Λέσβος απελευθερώθηκε το 1912 με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922) και την συμφωνία για ανταλλαγή πληθυσμών, στο νησί εγκαταστάθηκαν πολλοί πρόσφυγες από τα μικρασιατικά παράλια.
Η προσφορά της Λέσβου στις τέχνες και στα γράμματα υπήρξε ανεκτίμητη. Εδώ γεννήθηκαν εξέχουσες προσωπικότητες, όπως ο Αρίωνας, ο Τέρπανδος, ο Θεόφραστος, ο Πιττακός ο Μυτιληναίος, ο Θεόφιλος, ο Η. Βενέζης, ο Στρ. Μυριβήλης, ο Αργ. Εφταλιώτης (Κλεάνθης Μιχαηλίδης), ο Γ. Ιακωβίδης και ο εικαστικός Στρ. Ελευθεριάδης, ενώ από τη Λέσβο ήταν οι ρίζες του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Η Μυτιλήνη συνδέεται ακτοπλοϊκά με το λιμάνι του Πειραιά και αεροπορικά με το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος της Αθήνας.
Δικτυακός τόπος για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου: www.lesvos.gr
Δικτυακός τόπος για τον Δήμο Μυτιλήνης: www.mytilini.gr

[Πηγή:Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού]

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ιδρύθηκε το 1994 (Ν. 2260/1994). Αποτελεί κοινωφελές Ν.Π.Ι.Δ. εποπτευόμενο από το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων. Σκοπός του είναι η μελέτη, έρευνα, ανάδειξη, έκθεση, συντήρηση, φύλαξη και κάθε πρόσφορη αξιοποίηση του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, το οποίο αποτελεί Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης (Π.Δ. 443/85) με ιδιαίτερα μεγάλη περιβαλλοντική, γεωλογική και παλαιοντολογική αξία. Η έδρα του Μουσείου βρίσκεται στο Σίγρι της Λέσβου, στο κέντρο της προστατευόμενης περιοχής του Απολιθωμένου Δάσους. Στεγάζεται σε ένα σύγχρονο κτίριο 1.597 τ.μ. και οι εκθέσεις του εγκαινιάστηκαν το Σεπτέμβριο του 2001. Το Μουσείο παρουσιάζει τα σημαντικά απολιθώματα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, κορμούς δέντρων, κλαδιά, ρίζες, καρπούς και φύλλα που μαρτυρούν τη σύνθεση της χλωρίδας στην περιοχή του ΒΑ Αιγαίου κατά το Κατώτερο Μειόκαινο.Το Μουσείο διαθέτει την απαραίτητη υποδομή για τη μελέτη και έρευνα του Απολιθωμένου Δάσους, με πλήρως εξοπλισμένα ερευνητικά εργαστήρια. Οι δραστηριότητές του περιλαμβάνουν καταγραφή και χαρτογράφηση του Απολιθωμένου Δάσους, ερευνητικές δράσεις, ανασκαφικά προγράμματα, εκτεταμένο πρόγραμμα συντήρησης απολιθωμάτων, δράσεις προστασίας, ανάδειξης και διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής του Απολιθωμένου Δάσους, οργάνωσης περιοδικών εκθέσεων για το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου στην Ελλάδα και το εξωτερικό και εκδόσεων. Παράλληλα αποτελεί δυναμικό μοχλό πολιτιστικής, οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της περιοχής, καθώς στις εγκαταστάσεις του πραγματοποιούνται κάθε χρόνο διεθνή επιστημονικά συνέδρια, πολιτιστικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, επιστημονικές συναντήσεις, διαλέξεις. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί στην υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.Το Μουσείο συνεργάζεται με το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO, το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, με επιστημονικούς φορείς, Μουσεία, Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Βραβεύθηκε με το Eurosite management award 2001, για την ανάδειξη και διαχείριση του Απολιθωμένου Δάσους. Το 2008 απέσπασε το Διεθνές Πρώτο Βραβείο στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Οικοτουρισμού της Διεθνούς Ένωσης Επαγγελματιών Τουρισμού SKAL INTERNATIONAL, στην κατηγορία «Οικοτουριστικός προορισμός». Το 2009 η Λέσβος και το Απολιθωμένο Δάσος ανακηρύχθηκαν ως Κορυφαίος τουριστικός προορισμός της Ελλάδας, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος European Destinations of Excellence (EDEN) Ευρωπαϊκοί Προορισμοί Αριστείας. Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου www.lesvosmuseum.gr.

[Πηγή: Οδυσσέας. Πολιτιστική Πύλη του Υπουργείου Πολιτισμού]

Κόρινθος:  Για την ιστορία και τα αξιοθέατα της Κορίνθου επισκεφθείτε τον επίσημο ιστότοπο του Δήμου Κορινθίων.

Λήμνος: Επισκεφθείτε τον ιστότοπο Λήμνος και δείτε από τη σειρά "Ταξιδεύοντας" με τη Μάγια

Τσόκλη ένα επεισόδιο αφιερωμένο στο νησί. Η δημοσιογράφος ΜΑΓΙΑ ΤΣΟΚΛΗ μέσα από την εκπομπή «ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ» μας ταξιδεύει στην όμορφη ΛΗΜΝΟ με τους χαμηλούς λόφους και τις πεδινές εκτάσεις. Από τη ΜΎΡΙΝΑ, πρωτεύουσα και λιμάνι, με το επιβλητικό βυζαντινό Κάστρο, μας ξεναγεί στα πανέμορφα χωριά ΚΟΝΤΙΑΣ, ΠΕΔΙΝΟ, ΝΕΑ ΚΟΥΤΑΛΗ, ΡΕΠΑΝΙΔΙ. Μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η προϊστορική ΠΟΛΙΟΧΝΗ, η αρχαιότερη πόλη της ΕΥΡΩΠΗΣ. Η περιήγηση συνεχίζεται στους αμπελώνες του νησιού, όπου ευδοκιμεί η περίφημη λευκή Αλεξανδρινή ποικιλία. Η πεζοπορία στις ΠΑΧΙΕΣ ΑΜΜΟΥΔΙΕΣ, που θυμίζουν ΣΑΧΑΡΑ, καθώς και οι απόκρημνοι βράχοι του ΚΑΚΑΒΟΥ, που κρύβουν το κατάλευκο ξωκκλήσι της ΠΑΝΑΓΙΑΣ της ΚΑΚΑΒΙΩΤΙΣΣΑΣ κόβουν την ανάσα. Η δημοσιογράφος μιλάει για την ιστορία κάθε τοποθεσίας και αφήνει το νησί έχοντας τις καλύτερες εντυπώσεις.

Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας και Σποράδων Περιφέρειας Θεσσαλίας: Δείτε τους δυναμικούς χάρτες του νομού Μαγνησίας και της πόλης του Βόλου. Διαβάστε για το τρενάκι του Πηλίου

Για τα ηλεκτρονικά λεξικά επισκεφθείτε την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα.