Λαϊκό Παραμύθι, "Το πιο γλυκό ψωμί" (Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α' Γυμνασίου)

 Περίληψη: Κάποτε ζούσε ένας βασιλιάς που ήταν πολύ πλούσιος και ευτυχισμένος. Ωστόσο, κάποια στιγμή παρουσίασε ανορεξία και αρρώστησε βαριά. Οι γιατροί του βασιλείου τού πρότειναν διάφορες θεραπείες, χωρίς όμως αποτέλεσμα, ώσπου ένας γέρος σοφός του πρότεινε να φάει το πιο γλυκό ψωμί του κόσμου. Παρόλο που οι αρτοποιοί σε όλο το βασίλειο του έφερναν τα πιο γλυκά ψωμιά, ο βασιλιάς δεν θεραπευόταν. Έτσι θεώρησε ότι  ο γερο-σοφός τον κορόιδεψε. Ο γέροντας, όμως, του ζήτησε να ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες του, γιατί μόνο έτσι θα θεραπευόταν. Ο βασιλιάς δέχτηκε κι έτσι ξεκίνησε η τριήμερη δοκιμασία του. Σ’ αυτές τις τρεις μέρες ο βασιλιάς μαζί με το γέρο σοφό θέρισαν, αλώνισαν, άλεσαν, ζύμωσαν κι έψησαν ψωμί. Την τελευταία μέρα ο βασιλιάς, εξαντλημένος και πεινασμένος, δοκίμασε το ψωμί και βρήκε ότι ήταν το πιο γλυκό ψωμί του κόσμου. Όταν, τελικά,  επέστρεψε στο παλάτι  του θεραπευμένος από την ανορεξία του, άρχισε να εργάζεται σκληρά και να συμμετέχει σε όλες τις υποχρεώσεις.

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ – ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΟΙ

1^η: «Κάποτε…ο λόγος» - Η ανορεξία του βασιλιά

2^η: «Οπού…θα γιατρευτείς!» - Η συμβουλή του γέροντα σοφού

3^η: «Από την ίδια μέρα… και περίμενε» - Η συνέχιση της ανορεξίας και οι απειλές του βασιλιά προς το γέρο σοφό

4^η: «Άκουσε, βασιλιά μου, …απάντησε κείνος»- Η δοκιμασία του βασιλιά

5^η: «Σε λίγο… κι εμείς έτσι!» -… Η ανάρρωση του βασιλιά

 

Αφηγητής: ετεροδιηγητικός (δεν συμμετέχει στην ιστορία), παντογνώστης (γνωρίζει όλα τα γεγονότα), τριτοπρόσωπη αφήγηση, αλλάζει σε β’ πρόσωπο, όταν απευθύνεται στο κοινό του (Κι ο βασιλιάς, παιδί μου…)

Αφηγηματικός χρόνος: ευθύγραμμος (γραμμικός)

Αφηγηματικοί τρόποι: αφήγηση (Κάποτε ήταν…), διάλογος (-Όλη μέρα.. – Μήπως έχεις …), σχόλιο (Τι να κάμει και ο βασιλιάς…)

Γλώσσα-ύφος: απλή, κατανοητή, με έντονη προφορικότητα, όπως προκύπτει από τους διαλόγους με τη χρήση πολλών απλών εκφράσεων.

 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

Βασιλιάς: αρχικά παρουσιάζεται τεμπέλης, εγωιστής και αδιάφορος για τις υποθέσεις του παλατιού του. Τον απασχολεί η καλοπέρασή του και όταν αρρωσταίνει από ανορεξία απαιτεί την προσοχή όλων. Όταν και η συμβουλή του γερο-σοφού δεν φαίνεται να φέρνει αποτέλεσμα, γίνεται αυταρχικός και απειλητικός. Αποδέχεται, ωστόσο, τη δοκιμασία από την οποία θα βγει πιο ώριμος, υπεύθυνος, εργατικός και ευσυνείδητος.

 

Γερο -σοφός: προθυμοποιείται να βοηθήσει τον βασιλιά με την πείρα που προσφέρει μια ζωή κόπων και προσπάθειας. Παρ ’όλες τις απειλές δεν πτοείται. Αντίθετα, παρουσιάζεται ήπιος και ήρεμος, όπως μόνο ένας σοφός άνθρωπος που ξέρει ότι στο τέλος θα δικαιωθεί. Σταδιακά, με υπομονή και  σκληρή δουλειά και παρ’ όλη την ηλικία του καταφέρνει το σκοπό του, να συνειδητοποιήσει ο βασιλιάς ότι η οκνηρία ήταν η πραγματική πηγή των προβλημάτων του.

 

Χαρακτηριστικά του παραμυθιού

·         αόριστος χρόνος- άγνωστος τόπος – ανώνυμα πρόσωπα (προσδίδεται διαχρονικότητα στο παραμύθι)

·         ακολουθείται το μοτίβο: πρόβλημα- συμβουλή – δοκιμασία- λύση

·         υπάρχει ευτυχισμένο τέλος

·         υπάρχει ένα δίδαγμα: η αξία της εργασίας

Δείτε επίσης:

Να σου πω ένα παραμύθι... (Φωτόδεντρο)

Λαϊκά παραμύθια (Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού)