"Διαβάζοντας" - Πολιτιστικό Πρόγραμμα: "Βίος και Πολιτεία του Νίκου Καζαντζάκη. 2017: Έτος Καζαντζάκη"

Στα πλαίσια της υλοποίησης του προγράμματος δεν θα μπορούσαμε να μη διαβάσουμε και ορισμένα από τα εμβληματικά έργα του Νίκου Καζαντζάκη. Τις περιλήψεις και τις εντυπώσεις από την ανάγνωση θα διαβάσετε παρακάτω: 

« Ο φτωχούλης του Θεού»

Γράφει η Αποστολίδου Αθηνά (Γ1)

Υπόθεση

Το βιβλίο «Ο φτωχούλης του Θεού», χωρισμένο σε 14 κεφάλαια (393 σελ.)  αποτελεί τη βιογραφία του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης. Ο Φραγκίσκος ήταν ένα πλούσιο αρχοντόπουλο που ζούσε στην Ασίζη. Όταν συνάντησε τον φράτε Λεόνε, έναν ταπεινό ζητιάνο, που περιπλανιόταν στον κόσμο ζητώντας το θεό, αποφάσισε να τον ακολουθήσει, καθώς βασανιζόταν από παρόμοιες αναζητήσεις. Ο Φραγκίσκος εγκατέλειψε την πλούσια ζωή του, άφησε την οικογένειά του και βγήκε στον κόσμο για να κηρύξει τη δύναμη της αγάπης. Η ιστορία εκτυλίσσεται τον 12^ο αι. μ.Χ.

Βασικοί ήρωες

Πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι ο άγιος Φραγκίσκος, ένα πλούσιο αρχοντόπουλο, που αφήνει την οικογένειά του, για να αφιερωθεί στο θεό. Ένας ακόμη βασικός ήρωας είναι ο φράτε Λεόνε, ο οποίος είναι και ο  αφηγητής. Αυτός συναντά, τον ακολουθεί και του συμπαραστέκεται μέχρι τον θάνατό του.

«Αναφορά στον Γκρέκο»

 Γράφει η Αρναούτη- Κουκούλα Καλλινίκη (Γ1)

Η  «Αναφορά στον Γκρέκο» είναι το τελευταίο και ανολοκλήρωτο έργο του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα, Νίκου Καζαντζάκη. Άρχισε να γράφεται το φθινόπωρο του 1956 και αποτελείται συνολικά από 507 σελίδες, χωρισμένες σε 32 κεφάλαια. Κάθε κεφάλαιο μας μιλάει για ένα σημαντικό σταθμό της ζωής του. Ο πατέρας του, η μητέρα του, τα χρόνια του στο Δημοτικό, ο θάνατος του παππού του και τα διάφορα ταξίδια που έκανε σε πολλά μέρη του κόσμου (Ιταλία, Παρίσι, Βιέννη, Βερολίνο, Ρωσία, Καύκασος, Αθήνα, Νάξος) είναι μερικά από τα  θέματα για τα οποία μας μιλάει ο συγγραφέας. Ξεκινάει από τα παιδικά του χρόνια και σταματάει στην ημέρα της «κρητικής ματιάς» και στη σύλληψη της «Οδύσειας».

Είναι ένα είδος πνευματικής αυτοβιογραφίας ή, όπως λέει ο ίδιος ο Καζαντζάκης, μια «αναφορά» με τη στρατιωτική έννοια του όρου σχετικά με τους στόχους, τις προσπάθειες, τα βιώματα, τις ελπίδες, τα όνειρα, τις ιδέες και τις εμπνεύσεις του. Δεν αφηγείται το σύνολο της ζωής του, αλλά παρουσιάζει τα πιο καθοριστικά σημεία της πνευματικής του πορείας, χωρίς να ακολουθεί αυστηρά την χρονολογική σειρά της πραγματικής του βιογραφίας. Θα μπορούσαμε να πούμε πως η «Αναφορά στον Γκρέκο» είναι κάτι περισσότερο από αυτοβιογραφία. Είναι η διαθήκη του Καζαντζάκη. Το ύστατο έργο του, όπου εξηγεί πως προέκυψαν μερικά από τα μεγάλα του έργα, ειδικά η «Οδύσεια», και τη φιλοσοφική, ηθικά και θρησκευτική σημασία τους.

«Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»

Γράφει η Διαμαντοπούλου Σουζάνα (Γ1)

Το βιβλίο αυτό μας αφηγείται τις περιπέτειες που έζησαν μαζί οι δυο ήρωες, ο αφηγητής και ο Ζορμπάς, από την γνωριμία τους σε ένα λιμάνι του Πειραιά έως τον αποχωρισμό τους. Αρχικά ο αφηγητής ξεκίνησε από την Κρήτη για να ιδρύσει ένα λιγνιτωρυχείο και προσέλαβε τον Ζορμπά ως αρχιεργάτη. Αργότερα ανακαλύπτουμε ότι όλα αυτά ήταν μια πρόφαση και ότι ο αφηγητής δεν ενδιαφέρεται για λιγνίτη και χρήματα, αλλά αντιθέτως ψάχνει απαντήσεις στα φιλοσοφικά ερωτήματα που τον βασανίζουν. Ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου καταλαμβάνουν οι συζητήσεις μεταξύ των δυο ηρώων και οι σκέψεις του αφηγητή για τον Ζορμπά, την ελευθερία και άλλα φιλοσοφικά ερωτήματα.

Η ιστορία αυτή εξελίσσεται σε ένα χωριό της Κρήτης το 1919. Οι πρωταγωνιστές είναι ο συγγραφέας- αφηγητής και ο Αλέξης Ζορμπάς. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι δευτερεύοντες χαρακτήρες, όπως η Μαντάμ Ορτάνς, η χήρα ο Μιμυθός και άλλοι που βοηθούν στην εξέλιξη της πλοκής.

Το βιβλίο αποτελείται από 27 κεφάλαια, το καθένα από τα οποία αποτελείται από περίπου 15 σελίδες. Το βιβλίο χαρακτηρίζεται από μια διπολική εξομολόγηση. Στον ένα πόλο είναι ο αφηγητής που εκφράζει πως θα ήθελε να είναι ο Καζαντζάκης και στον άλλο ο Ζορμπάς που προσπαθεί να φτάσει τον αφηγητή και να τον λυτρώσει.

Το μυθιστόρημα αυτό χαρακτηρίζεται ως το καλύτερο βιβλίο του Καζαντζάκη και έχει λάβει επαινετικές κριτικές. Το βιβλίο αυτό περιέχει ερωτήσεις που βασανίζουν τον καθένα μας και περιέχει όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα. Το περιεχόμενό του είναι πολύ σοβαρό, αλλά ο συγγραφέας φροντίζει να μας περιγράφει κάθε φιλοσοφία με χιούμορ, σοφία και ενθουσιασμό.

«Ασκητική»

Γράφει η Δραγατσίκα Μάγδα (Γ1)

Ο συγγραφέας διατυπώνει στο φιλοσοφικό του έργο, όπως και στα περισσότερα έργα, τη θεωρία του σχετικά με τον αγώνα του ανθρώπου να σώσει τον θεό και να συμβάλλει, κατά κάποιον τρόπο, στη δημιουργική εξέλιξη του κόσμου.

Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί την απόλυτη πνευματικά και φιλοσοφική ταύτιση με τον δημιουργό του. Δίκαια έχει χαρακτηριστεί ως η αρχή και το τέλος της εργογραφίας του Κρητικού συγγραφέα, το Α και το Ω της ιδεολογικής ανάπτυξης όλων των λογοτεχνικών πονημάτων του μεγάλο στοχαστή. Η «Ασκητική» είναι «Το κατά Καζαντζάκην Ευαγγέλιο», καθώς και ο ίδιος ο συγγραφέα υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο έργο του είναι μια πραγματική κραυγή και ολόκληρη η υπόλοιπη εργογραφία του είναι απλά ένα σχόλιο στην κραυγή αυτή.

Η «Ασκητική» αποτυπώνει τις ανησυχίες και τις αναζητήσεις του νου και της καρδιάς ως προς την πίστη στον άνθρωπο και στο θεό. Η γλώσσα και το ύφος διακατέχονται από μια ιδιαίτερη ποιητική απλότητα και μια ξεχωριστή λυρική παραινετικότητα. Η γλώσσα είναι μια πλούσια δημοτική χωρίς ακαλαίσθητες ή τεχνικές ακρότητες.