Κρίτων Αθανασούλης, Παράπονο σκύλου

 Περίληψη: Το ποίημα αποτελεί το μονόλογο ενός περιθωριοποιημένου ανθρώπου, ο οποίος αισθάνεται σαν αδέσποτος σκύλος.  Παραπονιέται για τη δυστυχία  του, για την πείνα του, για τη ζωή του, χωρίς στέγη και συμπαράσταση από τους ανθρώπους. Οι συμπολίτες του όχι μόνο αδιαφορούν για την παρουσία του, αλλά τον διώχνουν ακόμη και όταν θα έπρεπε να εμφορούνται από τη χριστιανική αγάπη. Ο ίδιος όμως δεν παύει να διατηρεί την αισιοδοξία του, ελπίζοντας ότι κάποια μέρα ο Κύριός του θα τον σώσει από τα βάσανά του.

Ενότητες -Πλαγιότιτλοι:

·         1^η: στ.1 «Έχω την όψη … ενός σκύλου.» : Ταύτιση του ανθρώπου με έναν σκύλο

·         2^η: στ.2-7 « Φαίνεται θα ‘μαι … είναι σκυλίσιο»: Περιγραφή της «σκυλίσιας» ζωής του

·         3^η: στ.8-16 «Κατεβαίνει ένα υγρό … Έτρεχα αγκομαχώντας» Η απόρριψη και η βαναυσότητα των συμπολιτών του

·         4^η:17 -22 «Τέλος αποσύρθηκα … έρχεται ο Κύριός μου» Η προσδοκία για την έλευση του Κυρίου.

Σχόλια: Το αλληγορικό αυτό ποίημα αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα, το μεταφορικό και το κυριολεκτικό. Αν και ο αφηγητής είναι άνθρωπος, ωστόσο ταυτίζεται σε πολλά σημεία με έναν αδέσποτο σκύλο, καθώς βιώνει την πείνα, το κρύο, την αδιαφορία αλλά και τη βαναυσότητα των ανθρώπων. Έτσι, σε πολλά σημεία, η αφήγηση ταιριάζει τόσο στον άνθρωπο όσο και στον σκύλο, που περιμένουν τη σωτηρία τους είτε από το Θεό είτε από ένα αφεντικό. Παρόλο τον απαισιόδοξο τόνο του ποιήματος ο βασανισμένος και εγκαταλελειμμένος άνθρωπος εξακολουθεί να ελπίζει σε μια καλύτερη ζωή.

 

Αφήγηση – αφηγητής: α’ πρόσωπη -ομοδιηγητικός (δραματοποιημένος), αυτοδιηγητικός

Αφηγηματικοί τρόποι: περιγραφή, μονόλογος 

Γλώσσα: απλή, καθημερινή, μεταφορική

Ύφος: συγκινητικό, δραματικό, εξομολογητικό

 

Εκφραστικά μέσα:

·         Μεταφορές π.χ. κυλά η ζωή μου

·         Παρομοιώσεις π.χ. Σα να κοιμόμουν

·         Προσωποποιήσεις π.χ. η ψυχή μου ντύνεται

·         Ασύνδετο σχήμα π.χ. Η ψυχή μου ντύνεται, γδύνεται, βρέχεται, υποφέρει

·         Επαναλήψεις π.χ. ο Κύριός μου

·         Αντίθεση: πεινασμένος, μόνος – καλοντυμένοι

·         Εικόνες π.χ. ‘Έξω από την εκκλησία  περιμένω να βγει

·         Μετωνυμία: κάτω από τον τσίγκο

·         Υπερβατό σχήμα:  Όμως μια μέρα … των σκουπιδιών

 

Στιχουργική (νεοτερική ποίηση):

·         Απουσία στροφών, ενιαίο και συνεχές κείμενο (μορφή πεζού)

·         22 στίχοι χωρίς σταθερό μέτρο κα αριθμό συλλαβών

·         Δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία

 

 

 

 

Εκπαιδευτική επίσκεψη του 1ου Γυμνασίου Τυρνάβου (Αχιλλέας Τζάρτζανος) στο ΚΠΕ Κισσάβου Ελασσόνας

 

Το ΚΠΕ Κισσάβου- Ελασσόνας είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν οι μαθητές και μαθήτριες της Β’ Τάξης του 1^ου  Γυμνασίου Τυρνάβου (Αχιλλέας Τζάρτζανος) την Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022. Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» με στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών σε σχέση με το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής. Η βιολογική γεωργία και η σημασία των αρωματικών κα φαρμακευτικών φυτών ήταν το θέμα που παρουσίασε ο υπεύθυνος του προγράμματος κ. Γκανάτσιος Ανδρέας. Το ταραξάκο, η αλόη, η βαλεριάνα, το βάλσαμο, το θυμάρι, η ρίγανη αλλά και ένα πλήθος άλλων ενδημικών και μη φυτών παρουσιάστηκαν τόσο για τη σημασία τους στη βιοποικιλότητα όσο και για τις ιδιαίτερες ιδιότητές τους (θρεπτικές, καλλυντικές κ.ά) και την ευεργετική τους επίδραση στην ανθρώπινη υγεία. Έμφαση δόθηκε επίσης στην έννοια της υπερτροφής, που κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στη σύγχρονη διατροφή.

Ο επόμενος σταθμός της επίσκεψής μας ήταν ο βιολογικός κήπος του κ. Βαθράκη Αθανάσιου, συνταξιούχου δάσκαλου. Ο κήπος, ο οποίος βρίσκεται στα όρια της Τσαριτσάνης, εντυπωσίασε τους/τις μαθητές/τριες με το εύρος, την ποικιλία αλλά και τις διαδικασίες που ακολουθούνται σε μια  βιολογική καλλιέργεια. Ο κ. Βαθράκης, αφού αναφέρθηκε σύντομα στην ιστορία της περιοχής, εξήγησε την έννοια της φυσικής καλλιέργειας σε όλα τα στάδιά της (σπορά, λίπανση κ.ά) και τη σημασία της στην ανθρώπινη διατροφή. Οι μαθητές/τριες ασκήθηκαν στην αναγνώριση των φυτών π.χ. ντομάτες, πιπεριές, μπρόκολο, μελιτζάνες αλλά και δένδρων - σε μια περίοδο που δεν φέρουν πια καρπούς-  διαδικασία που  αποδείχτηκε μάλλον … δύσκολη. Ωστόσο, οι έννοιες  της  αυτάρκειας και της κυκλικής οικονομίας που εφαρμόζονται στον κήπο έγιναν εύκολα κατανοητές.

Τελευταίος σταθμός της επίσκεψής μας η ιστορική Τσαριτσάνη, όπου είχαμε τη χαρά να γίνουμε δεκτοί στο Γυμνάσιο -Λυκειακές Τάξεις Τσαριτσάνης από τη Διευθύντρια, κα Κουτσιάη Γεωργία. Η κα Κουτσιάη αναφέρθηκε στην ιστορική παρακαταθήκη του σχολείου αλλά και στην πολύ σημαντική παρουσία της Τσαριτσάνης στα εκπαιδευτικά πράγματα ήδη από τα τέλη του 17^ου αι. Το επιβλητικό πέτρινο κτίριο του σχολείου και η πολυκύμαντη και τραγική ιστορία του εντυπώθηκε βαθιά σε όλους μας. Η επίσκεψή μας στην Τσαριτσάνη ολοκληρώθηκε στο εντυπωσιακό «πυργόσπιτο», σπουδαίο δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, έργο των περίφημων μαστόρων της πέτρας  από τον Πεντάλοφο (Κοζάνης).

Τους/τις μαθητές/τριες  συνόδεψαν οι καθηγήτριες: Καραλάζου Βάγια, Ροκκά Ράνια, Τσιάκα Ιωάννα, Τσιάρα Άννα, Χιωτέρη Κατερίνα, Χρήστου Δέσπω.

3η Ενότητα: "Φίλοι για πάντα" (Νεοελληνική Γλώσσα Β' Γυμνασίου)

 

Η προσωπικότητά μας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις σχέσεις μας με τους άλλους. Το «εγώ» διαμορφώνεται σε σχέση με το «εμείς». Για τη σχέση μας με τους άλλους και για τη κοινωνική μας φύση, μελετήστε τον όρο φιλία σε όλες τις εκφάνσεις του,

• Διαβάστε βιογραφικά στοιχεία για τον  Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ και πληροφορίες για το πλέον διάσημο έργο του, τον "Μικρό πρίγκιπα".
• Για τις φωνές, τις συζυγίες και τις τάξεις του ρήματος στα Νέα Ελληνικά, εδώ. 
•  Ακούστε από τον Τζίμη Πανούση και τον Αλκίνοο Ιωαννίδη «Εγώ και εσύ μαζί!»
•  
  

3η ενότητα Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου, Φίλοι για πάντα. (Μάθημα 1) from Τσατσούρης Χρήστος, Γυμνάσιο Μαγούλας Δυτικής Αττικής

2η Ενότητα: "Ζούμε με την οικογένεια" (Νεοελληνική Γλώσσα Β' Γυμνασίου)

• Διαβάστε κείμενα και δείτε πίνακες ζωγραφικής με θέμα "Η αγάπη της μάνας.
• Επισκεφθείτε τον επίσημο ιστότοπο των παιδικών χωριών SOS .
•  Διαβάστε τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ για τα "Δικαιώματα του Παιδιού" στον επίσημο ιστότοπο του Συνηγόρου του Παιδιού στη στήλη με τίτλο "Τα δικαιώματά σου" .
  
• Διαβάστε για την ελληνική οικογένεια και τον κοινωνικό περίγυρο αλλά και για τον ιστορικό προσδιορισμό της ανθρώπινης οικογένειας.
•  Αν οι γονείς σας ή οι κηδεμόνες σας χρειάζονται βοήθεια,  για να  τα βγάλουν πέρα ... μαζί σας, παραπέμψτε τους στη συμβουλευτική εργασία του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου "Γονείς. Όταν δεν πάνε όλα καλά" .
• Περισσότερα για τις εγκλίσεις του ρήματος, εδώ 
• Περισσότερα για τους χρόνους του ρήματος, εδώ. 
• Περισσότερα για το θέμα του ρήματος, εδώ.
• Περισσότερα για την αύξηση του ρήματος, εδώ.
• Καιρός να εφαρμόσετε όσα μάθατε για τη σύνθεση των λέξεων. Εδώ,  θα βρείτε πολλές ασκήσεις κλειστού τύπου.
• Ακούστε ένα "Νανούρισμα" σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου και μουσική Μάνου Λοΐζου σε ερμηνεία Μαρίζας Κωχ και   τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου να τραγουδάει "Μαμά" σε στίχους Οδυσσέα Ιωάννου (διασκευή Βασίλη Παπακωνσταντίνου) και μουσική Σαρλ Αζναβούρ.

 

Άννα Φρανκ, "Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ"

Άννα Φρανκ (1929 -1945)

Περίληψη: Αφορμή της σελίδας του ημερολογίου της Άννας αποτέλεσε ένα επεισόδιο με την αδερφή της, τη Μαργκότ. Η θέση που πήραν οι γονείς της στο επεισόδιο ωθεί την Άννα να ξεδιπλώσει τις σκέψεις της και τα παράπονά της για τη συμπεριφορά της οικογένειά της απέναντί της. Θεωρεί  ότι η αδελφή της απολαμβάνει την απόλυτη αγάπη των γονιών της σε αντίθεση με εκείνη. Εκφράζει τη λατρεία  της προς τον πατέρα της, που όμως δεν φαίνεται, σύμφωνα με την Άννα να της συμπαραστέκεται. Απέναντι στη μητέρα της εκφράζει εχθρικά συναισθήματα, καθώς τη θεωρεί ανεπαρκή ως προς τον ρόλο της. Ωστόσο, η Άννα πιστεύει ότι παρ’ όλες τις αδυναμίες του χαρακτήρα της, έχει στόχους και όνειρα, που μπορεί να τα εκμυστηρευθεί μόνο στην πιστή της φίλη, την Κίτυ, όπως ονόμασε το ημερολόγιό της.

Χαρακτηρισμοί:

Η Άννα: είναι ένα ευαίσθητο κορίτσι στην εφηβεία, το οποίο βιώνει πολλές συναισθηματικές διακυμάνσεις. Χωρίς να απορρίπτει την οικογένειά της αισθάνεται απομονωμένη και αποξενωμένη. Πιστεύει ότι οι γονείς της προτιμούν την αδελφή της, ενώ  η ίδια βρίσκεται πάντα στο περιθώριο. Απογοητεύεται από την συμπεριφορά των γονιών της, από τους οποίους ζητά αγάπη, αναγνώριση των αναγκών της και κατανόηση. Η ανταγωνιστική σχέση που αναπτύσσει με την αδερφή της έχει ως αποτέλεσμα να παρουσιάζεται η ίδια ως εγωίστρια και απείθαρχη. Εκφράζει τα συναισθήματά  της με υπερβολικό τρόπο, προσπαθώντας να κατακτήσει την ανεξαρτησία της και το σεβασμό της προσωπικότητά της.

Ο πατέρας: εξιδανικεύεται από την Άννα, ωστόσο δεν φαίνεται να μπορεί να αντιληφθεί τις αγωνίες και τις ανάγκες της. Την αντιμετωπίζει ως κακομαθημένο παιδί που διεκδικεί την προσοχή όλων και συντάσσεται -όσον αφορά τη διαχείριση των καθημερινών καταστάσεων- με τη σύζυγό του.

Η μητέρα: παρουσιάζεται ως αδιάφορη απέναντι στις συναισθηματικές ανάγκες της Άννας. Δείχνει ολοφάνερη προτίμηση στην άλλη της κόρη, ενώ αντιμετωπίζει την Άννα με μειωτικό τρόπο. Χαρακτηρίζεται ως παράλογη, σκληρή και ανεπαρκής όσον αφορά στο ρόλο της ως μητέρας, που προϋποθέτει την ολοκληρωτική αγάπη και φροντίδα όλων των παιδιών.

Η Μαργκότ: έχει ανταγωνιστική σχέση με την αδελφή της. Έχει πλήρη συνείδηση της γονεϊκής προτίμησης, την οποία και εκμεταλλεύεται για να εδραιώσει τη θέση της. Παρουσιάζεται ως έξυπνη και όμορφη, στοιχεία που υπερτονίζονται από την Άννα.

Η Κίτυ: η φανταστική ( προσωποποιημένη) φίλη της Άννας με τη μορφή ημερολογίου. Υποκαθιστά την οικογένεια της Άννας έχοντας όλες αυτές τις αρετές που αναζητά κάποιος σε έναν φίλο. Είναι πιστή, εχέμυθη, αφουγκράζεται τα άγχη, τις αγωνίες και τις επιθυμίες της Άννας, χωρίς να κρίνει και να επικρίνει.

Ενότητες -πλαγιότιτλοι:

·         1^η: «Η μητέρα είναι τρομερά … διάθεση της Μαργκότ» - Το επεισόδιο με τη Μαργκότ.

·         2^η: «Δεν τις αγαπώ … τα ελαττώματά της» - Τα παράπονα για τον πατέρα.

·         3^η: «Περισσότερο απ’ όλους … στα παιδιά τους»- Η απογοήτευση από τη συμπεριφορά της μητέρας.

·         4^η: «Μερικές φορές μού περνά… ό,τι θέλω» - Η αυτοκριτική της Άννας.

·         5^η: «Τελικά ξαναγυρίζω … ξεχειλίζει» - Ο ρόλος του ημερολογίου στη ζωή της Άννας.

Είδος κειμένου: ημερολόγιο σε μορφή επιστολής

Αφηγητής: ταύτιση αφηγητή -ήρωα, ομοδιηγητικός

Γλώσσα: (μετάφραση) συγκροτημένος λόγος με ακριβείς παρατηρήσεις

Ύφος: εξομολογητικό, ειρωνικό, επικριτικό.

«Αγαπητή Κίττυ,

       Ελπίζω ότι θα μπορέσω να εμπιστευτώ τα πάντα σε σένα, μιας και δεν έχω εμπιστευτεί ποτέ κάτι σε κανέναν και ελπίζω ότι θα είσαι μεγάλη πηγή ανακούφισης και στήριξης». Αυτή ήταν η πρώτη φορά που η μικρή Άννα Φρανκ έγραψε κάτι στο ημερολόγιό της. Ένα μικρό, κόκκινο ημερολόγιο που της αγόρασε ο πατέρας της, Όττο Φρανκ για τα 13^α γενέθλιά της και όπου για τα επόμενα δύο χρόνια της ζωής της θα κατέγραφε τις σκέψεις και τα συναισθήματά της, ώσπου να έβρισκε μαρτυρικό θάνατο στα χέρια των Ναζί. Ποια ήταν όμως η Άννα Φρανκ; Και πως κατάφερε ένα μικρό κορίτσι να συγκινήσει τόσα εκατομμύρια ανθρώπων με ένα ημερολόγιο;

Η Άννα Φρανκ

    Η Ανελίς Μαρί (Άννα) Φρανκ γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου του 1929 στην Φρανκφούρτη της Γερμανίας. Η οικογένειά της ήταν εβραϊκής καταγωγής. Επίσης, είχε μια μεγαλύτερη αδερφή, την Μάργκοτ. Βρισκόμαστε στις αρχές τις δεκαετίας του '30. Ο Α’ παγκόσμιος πόλεμος είχε τελειώσει και η ηττημένη Γερμανία υπέφερε από μια δυσβάσταχτη οικονομική κρίση. Ο πατέρας της Όττο Φρανκ, που είχε υπηρετήσει στον γερμανικό στρατό ως αξιωματικός, παρακολουθούσε με αγωνία τις πολιτικές εξελίξεις, οι οποίες ήταν ραγδαίες. Όταν στις 13 Μαρτίου του 1933 το ναζιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ ήλθε στην εξουσία και ο ίδιος έγινε καγκελάριος, τότε η οικογένεια Φρανκ κατάλαβε ότι είχε έρθει η ώρα να αποχαιρετίσει την Γερμανία.