"Του γιοφυριού της Άρτας": Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου

Σχετικά με το μύθο του γεφυριού της Άρτας, εδώ. 

Ο Θρύλος του Γεφυριού της Άρτας, οπτικοποιημένο, εδώ.

"Ποτάμια που χωρίζουν, γεφύρια που ενώνουν", Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης από το 1ο Γυμνάσιο Κοζάνης (Βαλταδώρειο). Η παρουσίαση του προγράμματος, εδώ.

Ακούστε παραλλαγή του τραγουδιού εδώ (Ανατολικής Θράκης),εδώ (Σκιάθου) και εδώ:

Ακούστε "Της Τρίχας το γεφύρι" (παραλλαγή) στην ποντιακή διάλεκτο.

Ακούστε και μια ουγγρική παραλλαγή (Τρανσυλβανία Ρουμανίας) με τίτλο "μαστρο-Κέλεμεν".

Παραλογή:

· πολύστιχο αφηγηματικό τραγούδι

· ολοκληρωμένη υπόθεση (αρχή, εξέλιξη, τέλος)

· περιεχόμενο πλαστό, στηριγμένο σε θρύλο

Θέμα: η θυσία της όμορφης γυναίκας του πρωτομάστορα για το στέριωμα του γεφυριού

Περιεχόμενο: κοινωνικό, φανταστικό

Δομή:

 ενότ. 1(στ.1-13): το θέμα, η πρόταση για την επίλυση του προβλήματος
 

ενότ.2(στ.14-32): το κάλεσμα της γυναίκας, η άφιξη, η αναζήτηση του δαχτυλιδιού
 

ενότ.3(στ.33-34):το χτίσιμο της λυγερής στα θεμέλια
 

ενοτ.4(στ.35-40):το παράπονο και η κατάρα της λυγερής
 

ενότ.5(στ.41-46):απόσυρση της κατάρας και αλλαγή σε ευχή

Σχήματα λόγου:

· υπερβολή: στ.1,14,32

· επανάληψη στίχων(με μικρές αλλαγές): στ. 3 και 6,16-17 και 19-20

· προσωποποίηση:στ. 7-13 και 18-20

· παρομοίωση: στ.8, 39-40

· άρση και θέση (με αντίθεση): στ. 8-9, 11-12

· επαναφορά : στ.16-17, 19-20, 29, 31

· μεταφορά : στ.22, 28, 36

· μετωνυμία : στ.37-38

· ασύνδετο :στ. 3,5,6,11,16,19,22 κ.ά.

Αφήγηση:
μεικτός τρόπος αφήγησης(διήγηση και διάλογος μαζί)
ο αφηγητής-αντικειμενικός παρατηρητής/Ετεροδιηγητικός/παντογνώστης
γραμμική αφήγηση

Μαγικά στοιχεία: η γέφυρα που γκρεμίζεται, το πουλί που μιλά ανθρωπινά και γνωρίζει τη λύση του προβλήματος.

Γλώσσα: ιδιωματικά στοιχεία, κυριαρχεί το ρήμα και το ουσιαστικό ,ελάχιστα επίθετα, σύντομες προτάσεις, παρατακτική σύνδεση.

Ύφος: λιτό, ζωηρό και δραματικό με τη χρήση του διαλόγου και του δραματικού ενεστώτα, γρήγορο με τα ασύνδετα.

Στοιχεία δημοτικού τραγουδιού:

· τυπικός στίχος: στ. 23

· συμβατικοί αριθμοί:στ.1, 36

· νόμος των τριών: στ.11, 33-34 37-38

· επανάληψη στίχων(με μικρές αλλαγές): στ.3 και 6, 16-17 και 19-20

· το μοτίβο του πουλιού