Τετάρτη 13 Μαΐου 2015

"ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ ΤΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ" - ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ "ΠΟΤΑΜΙΑ ΠΟΥ ΧΩΡΙΖΟΥΝ - ΓΕΦΥΡΙΑ ΠΟΥ ΕΝΩΝΟΥΝ"

Ζαγκανίκας Θανάσης

Ζούρκας Αλέξανδρος

Ρούσσης Γιάννης

Σκάκας Λεωνίδας

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Όπως γνωρίζουμε, το νερό είναι πολύ σημαντικό για τη ζωή των ανθρώπων. Το νερό που χρειάζεται ο άνθρωπος στην καθημερινή του ζωή, το παίρνει κυρίως από τα ποτάμια. Ο τρόπος χρήσης του νερού των ποταμών ποικίλλει ανάλογα με το μήκος τους ,την στάθμη τους και τη ροή τους.

Αρχικά, η ανάγκη εξασφάλισης νερού για άρδευση, οδήγησε τους ανθρώπους να κατασκευάσουν φράγματα. Αργότερα ακολούθησε η χρήση των φραγμάτων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τα φράγματα είναι τόσο δαπανηρά, αλλά με μεγάλη οικονομική απόδοση και γι’ αυτό επιδιώκεται η κατασκευή τους. Επίσης σημαντικές είναι οι τεχνητές λίμνες οι οποίες δημιουργούνται με την κατασκευή των φραγμάτων.

Εξίσου απαραίτητα είναι τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, που είναι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με την εκμετάλλευση της δυναμικής ενέργειας του νερού.

Τα υδραγωγεία είναι ένας ακόμη τρόπος εκμετάλλευσης του νερού με σκοπό την ύδρευση των κατοίκων των πόλεων.

Το νερό χρησιμοποιείται και στις βιομηχανίες.

Τέλος η αλιεία στους ποταμούς, δηλαδή τόσο η άγρα όσο και η τέχνη της δραστηριότητας, με την οποία γίνεται η σύλληψη και απόσπαση των ψαριών και άλλων υδρόβιων ζώων από τον βιότοπο τους, είτε για τροφή είτε για βιομηχανικούς σκοπούς, είναι πολύ σημαντική.

Από αυτά καταλαβαίνουμε τον ιδιαίτερο ρόλο που παίζει το νερό στη ζωή μας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΡΑΓΜΑ

Ένα φράγμα είναι μια κατασκευή που εμποδίζει, ανακατευθύνει ή επιβραδύνει την φυσική ροή υδάτων. Συνήθως με την κατασκευή ενός φράγματος δημιουργούνται συλλέκτες υδάτων, δεξαμενές ή ακόμα και τεχνητές λίμνες. Παρακάτω υπάρχουν πληροφορίες για τα δύο φράγματα της δυτικής Μακεδονίας (Πολυφύτου και Ιλαρίωνα).

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ

Η λειτουργικότητα των φραγμάτων είναι πολλαπλή μιας και προσφέρει ανεκτίμητες παροχές στον άνθρωπο.

Πρώτα απ’ όλα, ένα βασικό στοιχείο είναι η αποταμίευση νερού, για ύδρευση και άρδευση.

Επίσης επιτρέπει την παραγωγή φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε να περιορίζεται το πρόβλημα κατανομής ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπροσθέτως, η ενέργεια που παράγεται δεν επιφέρει ρύπανση στο περιβάλλον και υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης για ώρες ανάγκης.

Τα φράγματα, ακόμα εγγυώνται αποτελεσματική προστασία από τις πλημμύρες. Συμβάλλουν στη διατήρηση καθαρού περιβάλλοντος.

Η προσφορά τους στη δημιουργία νέων υγροτόπων ήταν και είναι τεράστια και αποδείχτηκε κερδοφόρα για την ανάπτυξη του οικοτουρισμού και επομένως τη βελτίωση της γενικής οικονομίας της χώρας μας.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο είναι το γεγονός ότι δόθηκε η δυνατότητα να αναπτυχθούν οι ιχθυοκαλλιέργειες, ένας τομέας που υπήρξε αρκετά υποανάπτυκτος στη χώρα μας. Ωστόσο οι άσχημες συνέπειές τους δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

Ένα από τα κυριότερα προβλήματα είναι η αλλοίωση του φυσικού τοπίου. Το ογκώδες και άκομψο οικοδόμημα προκαλεί την καταστροφή της φυσικής ομορφιάς του περιβάλλοντος μιας και η ύπαρξη του τσιμέντου στη φύση μοιάζει με παρωδία στο οικοσύστημα και μπροστά στην πλούσια βλάστηση γύρω από το ποτάμι.

Αυξημένος είναι επίσης ο κίνδυνος τοπικών σεισμών σε περιοχές με φράγματα αφού επιβαρύνεται ο φλοιός της γης.

ΦΡΑΓΜΑΤΑ Δ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΦΥΤΟΥ

Οι μεγάλες ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα και άρδευση επέβαλαν την κατασκευή υδροηλεκτρικού φράγματος το 1970. Το φράγμα είναι χωμάτινο και η μακρόστενη τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε έχει μήκος 30 χλμ., επιφάνειας 74 τετραγωνικών χιλιομέτρων και υδάτινου όγκου 2 δισ. κυβικών μέτρων. Η λίμνη κατέκλυσε 54.000 στρέμματα γης σε όλη την περιοχή Σερβίων και Βελβεντού. Το εργοστάσιο έχει τρεις στροβίλους συνολικής ισχύος 360 MW και ετήσια ενέργεια 584 εκατομμύρια κιλοβατώρες. Στο 20ο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Κοζάνης - Λάρισας πάνω στην τεχνητή λίμνη που σχηματίζει ο Αλιάκμονας βρίσκεται η Υψηλή Γέφυρα των Σερβίων μήκους 1372 μέτρα, πλάτος 13,5 μέτρα και μέγιστο βάθος 55 μέτρα. Έχει το σχήμα ενός τεράστιου ανοιχτού τόξου και είναι το στολίδι της λίμνης.

ΦΡΑΓΜΑ ΙΛΑΡΙΩΝΑ

Το φράγμα του Ιλαρίωνος (Γρεβενά) κατασκευάστηκε από αμμοχάλικο ποταμού και έχει αργιλικό πυρήνα. Έχει όγκο 8 εκατομμύρια κυβικά και θα δημιουργηθεί τεχνητή λίμνη πεντακοσίων εκατομμυρίων κυβικών με ωφέλιμο όγκο 400 εκατομμυρίων κυβικών. Τα νερά της τεχνητής λίμνης θα καλύψουν όλο το φαράγγι της Ζάμπορδας. Το υδροηλεκτρικό φράγμα είναι πολλαπλού σκοπού. Εκτός από την παραγωγή ενέργειας θα υδρεύσει τη Θεσσαλονίκη και θα ρυθμίσει τον ταμιευτήρια Πολυφύτου δηλαδή θα σταθεροποιηθούν οι διακυμάνσεις της λίμνης. Το φράγμα του Ιλαρίωνα αναμφισβήτητα είναι ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο για τούς νομούς Κοζάνης και Γρεβενών και ιδιαίτερα σημαντικό για την εθνική οικονομία.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΕΧΝΗΤΗ ΛΙΜΝΗ

Με τον όρο τεχνητή λίμνη αποκαλούμε κάθε λίμνη που σχηματίστηκε με κατασκευή φραγμάτων, συνήθως στη ροή ποταμών, αλλά και πολύ μικρότερων υδάτινων ρευμάτων, που προέρχονται από την ίδια λεκάνη απορροής, όπως είναι η Λίμνη του Μαραθώνα. Ο σκοπός της δημιουργίας τέτοιων λιμνών είναι η παραγωγή ενέργειας, η άρδευση και η ύδρευση. Ο τεχνικός όρος που χρησιμοποιείται για την αναφορά στις τεχνητές λίμνες είναι Ταμιευτήρας (αγγλ. reservoir).

ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ Δ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΤΗΣ Δ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Τεχνητή λίμνη Πολυφύτου

Η λίμνη Πολυφύτου είναι τεχνητή λίμνη του ποταμού Αλιάκμονα, στο νομό Κοζάνης. Σχηματίστηκε το 1973, μετά την κατασκευή του ομώνυμου φράγματος (Πολυφύτου) στον ποταμό και καλύπτει έκταση 74 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Η λίμνη αποτελεί ιδιοκτησία της ΔΕΗ, έχει παραχωρηθεί όμως στους γύρω κατοίκους προς αλιευτική και οικοτουριστική εκμετάλλευση. Διασχίζεται από την Υψηλή Γέφυρα Σερβίων και τη μικρότερη Γέφυρα Ρυμνίου. Η μεγαλύτερη έκταση της τεχνητής λίμνης (περίπου 70%) βρίσκεται στην επικράτεια του Δήμου Σερβίων.

Στα νερά της λίμνης έχουν καταγραφεί 17 είδη ψαριών του γλυκού, ενώ στο Δέλτα του ποταμού Αλιάκμονα απαντώνται και πολλά ευρύαλα είδη. Η περιοχή του ταμιευτήρα Αλιάκμονα είναι σημαντικός βιότοπος για τα αρπακτικά πουλιά, διότι τους προμηθεύει τροφή, φώλιασμα και καταφύγιο. Η περιοχή χρησιμοποιείται επιπλέον και από μεταναστευτικά είδη σαν χειμερινό καταφύγιο. Αναφέρονται επίσης αρκετά είδη ερπετοπανίδας, ενώ σε ότι αφορά την πανίδα των θηλαστικών στη λίμνη και γύρω απ’ αυτήν, έχουν αναφερθεί 10 διαφορετικά είδη θηλαστικών.

Καλύπτει επιφάνεια 74 km² (κατακλυζόμενη) και δέχεται κυρίως τα νερά του ποταμού Αλιάκμονα και μερικών χειμάρρων από λεκάνη απορροής συνολικής έκτασης 5.630 km². Οι μεταβολές στάθμης των νερών είναι της τάξης των 15μ. Η ταχεία ανανέωση του νερού της λίμνης της δίνει τη δυνατότητα γρήγορης απομάκρυνσης των ρυπογόνων φορτίων, με αποτέλεσμα η λίμνη να διατηρεί τη "μεσοτροφική" της κατάσταση. Προσφέρεται, λοιπόν, για μια σειρά δραστηριοτήτων: ιχθυοπαραγωγικές διαδικασίες (ψάρεμα και ιχθυοκαλλιέργεια), αθλητικές δραστηριότητες (κωπηλασία), αναψυχή κ.α. Καλύπτει επίσης τις ανάγκες άρδευσης των καλλιεργήσιμων εδαφών της περιοχής.

Σε πρόσφατη έρευνα διαπιστώθηκαν υπερβάσεις ως προς τη συγκέντρωση μόλυβδου, ενώ η κατάσταση της λίμνης χαρακτηρίστηκε "μέτρια".

ΎΔΡΕΥΣΗ - ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΑ

Μέχρι πριν από 100 χρόνια ή και µέχρι πριν από λίγα χρόνια, σε ορισµένες περιοχές το πόσιµο νερό προερχόταν από πηγάδια και πηγές.

Σήμερα, όταν μιλάμε για πόσιμο νερό, το μυαλό µας πηγαίνει είτε στη βρύση που τρέχει νερό, μόλις την ανοίξουμε ή σε ένα μπουκάλι µε εμφιαλωμένο νερό. Από πού όμως παίρνουμε το νερό, που φτάνει στη βρύση µας; Από ποια επεξεργασία περνάει αυτό το νερό, ώστε να είναι πόσιμο;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το νερό που χρησιμοποιούμε μπορεί να προέρχεται από επιφανειακά, τρεχούμενα νερά (ποτάμια) ή και από λίμνες.

Σε αυτές τις περιπτώσεις η επεξεργασία του είναι πιο εύκολη, εφόσον, όμως, εκπληρώνονται μερικές προϋποθέσεις: δεν καταλήγουν στα νερά αυτά απόβλητα ή λύματα, δεν κυκλοφορούν σε αυτά μηχανοκίνητα σκάφη, δεν χρησιμοποιούνται για κολύμβηση κα.

Ψηλά στις πηγές των ποταμών, το νερό είναι, συνήθως, πιο καθαρό. Διερχόμενο μέσα από το υπέδαφος ή λόγω της ροής φιλτράρεται. Οι μικροοργανισμοί, τα χαλίκια και η άμμος παίζουν το ρόλο του βιολογικού, φυσικού καθαρισμού στο υπέδαφος ή στην κοίτη του ποταμού. Εξάλλου, φίλτρα χαλικιού και άµµου χρησιμοποιούνται και σε εγκαταστάσεις των εταιριών ύδρευσης για τον αρχικό καθαρισμό του νερού, πριν τη διανομή του από το δίκτυο ύδρευσης. Βέβαια, οι φυσικές διεργασίες δεν μπορούν να καθαρίσουν το νερό από επικίνδυνες ουσίες ανθρωπογενούς προέλευσης, όπως για παράδειγμα είναι οι τοξικές ουσίες, τα βαριά μέταλλα, τα φυτοφάρμακα κ.ά.

Στις μεγαλουπόλεις, πάντως, αν και ρέει άφθονο από τις βρύσες, το νερό, συνήθως, έρχεται από εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, µε σημαντικό κόστος για την οικονομία, αλλά και το οικοσύστημά. Οι πολίτες, συνήθως, αγνοούν αυτή την πραγματικότητα.

Τα στάδια ύδρευσης από τα νερά ποταμών:

1. Φράγματα και τεχνητές λίμνες, οι οποίες συγκεντρώνουν νερό από ποτάμια ή βρόχινα ρέματα σε µία κοιλάδα.

2 Υδραγωγείο: κανάλια ή αγωγοί, µέσω των οποίων μεταφέρεται το νερό από την πηγή στην πόλη. Τα ανοιχτά υδραγωγεία χάνουν πολύ νερό από εξάτμιση και υπερχειλίσεις. Η μεγαλύτερη ποσότητα του νερού μεταφέρεται μέσω των υδραγωγείων με τη δύναμη της βαρύτητας Αν η πηγή είναι σε χαμηλότερο υψόμετρο από το υδραγωγείο ή την πόλη, απαιτείται άντληση για ανύψωση του νερού. Κατά την άντληση δαπανούνται σημαντικές ποσότητες ηλεκτρικού ρεύματος.

3. ΜΕΝ (Μονάδα Επεξεργασίας Νερού): Επεξεργασία του νερού ώστε να είναι ασφαλές για πόση

Οι μεγάλες πόλεις έχουν ολόκληρα «εργοστάσια» για αυτό τον σκοπό όπου το νερό υπόκειται σε διάφορες χημικές επεξεργασίες. Η πιο σημαντική είναι η απολύμανση από µμικρόβια µε χλώριο (τα παράγωγα, όμως, της χλωρίωσης βρέθηκε πρόσφατα ότι μπορεί να είναι καρκινογόνα). Σε μικρότερους δήμους, η επεξεργασία του νερού είναι πιο απλή. Οι ΔΕΥΑ οφείλουν να παίρνουν συνεχώς δείγματα του νερού και να μετρούν την ποσότητα διάφορων ουσιών, για να διασφαλίζουν ότι δεν υπερβαίνονται ποτέ όρια επικίνδυνα για την υγεία. Οι Μονάδες Επεξεργασίας Νερού (ΜΕΝ) έχουν απόλυτα καθοριστική σημασία για το νερό που πίνουμε, καθώς εδώ το νερό υποβάλλεται σε επεξεργασία, που το καθιστά πόσιμο.

Στάδια επεξεργασίας νερού

Το νερό που φτάνει στις ΜΕΝ είναι ακατέργαστο. Περιέχει διάφορα στερεά (κλαδιά, χώμα, λάσπη) που έχει παρασύρει κατά το πέρασμά του, όπως επίσης μικρόβια και μικροοργανισμούς που δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι. Στις ΜΕΝ ακολουθείται η παρακάτω αλληλουχία σταδίων για την επεξεργασία του νερού:

1ο στάδιο: προσθήκη χλωρίου (απολύμανση). Με την προχλωρίωση θανατώνονται τα μικρόβια που υπάρχουν στο νερό και διευκολύνεται η μετέπειτα επεξεργασία του.

2ο στάδιο: προσθήκη θειικού αργιλίου (κροκίδωση). Η προσθήκη θειικού αργιλίου βοηθά τα στερεά σωματίδια που υπάρχουν μέσα στο νερό να ενωθούν μεταξύ τους και να κατακαθίσουν. Η όλη διαδικασία ονομάζεται κροκίδωση.

3ο στάδιο: καθίζηση. Μετά την κροκίδωση τα συσσωματωμένα στερεά κατακάθονται στον πυθμένα της δεξαμενής καθίζησης. Με αυτόν τον τρόπο το νερό καθαρίζεται σε ποσοστό 80%.γλ

4ο στάδιο: φιλτράρισμα. Τα πολύ ελαφρά σωματίδια που δεν κατακάθονται (20%), κατακρατούνται σε ειδικά φίλτρα άμμου, από τα οποία το νερό βγαίνει πλέον καθαρό για να δοθεί προς κατανάλωση.

5ο στάδιο: μεταχλωρίωση. Εφόσον η προχλωρίωση δεν είναι ικανοποιητική, προσθέτουμε συμπληρωματικά χλώριο κατά την είσοδο του νερού στις κλειστές δεξαμενές αποθήκευσης και πριν την είσοδό του στο δίκτυο ύδρευσης. και την περιβαλλοντική επιβάρυνση ενεργοβόρων αντλήσεων, που μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης ενεργοποιούνται, π.χ. άντληση από την Υλίκη από τα τέλη του 2007 έως τα μέσα περίπου του 2009.

Το δίκτυο ύδρευσης περιλαμβάνει το σύνολο των αγωγών που μεταφέρουν το διυλισμένο νερό από τις ΜΕΝ στους υδρομετρητές των καταναλωτών!

Επιπλέον, το δίκτυο πέραν των αγωγών περιλαμβάνει αντλιοστάσια και δεξαμενές πίεσης. Συγκεκριμένα, για την υδροδότηση των περιοχών που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο λειτουργούν αντλιοστάσια, ενώ δεξαμενές πόλεως βρίσκονται διάσπαρτες σε υψηλά υψομετρικά σημεία της πόλης.

Η Ελλάδα παράγει ένα από τα πιο ποιοτικά νερά του κόσμου. Οι κύριες πηγές υδροληψίας και οι ταμιευτήρες βρίσκονται σε αγνές περιοχές, απαλλαγμένες από γεωργική και βιομηχανική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα οι περισσότερες πόλεις να τροφοδοτούνται με νερό με φυσικό τρόπο που απαιτεί ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας.

ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ

Στις μέρες μας χρειαζόμαστε ηλεκτρική ενέργεια για τις διάφορες συσκευές που χρησιμοποιούμε στα σπίτια μας. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια. Ένας από αυτούς, με τον οποίο και θα ασχοληθούμε είναι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των υδροηλεκτρικών εργοστασίων. Η διαδικασία αυτή βασίζεται κυρίως στη μετατροπή της δυναμικής ενέργειας του νερού σε ηλεκτρική ενέργεια. Προέρχεται από την εκμετάλλευση των υδάτων των ποταμών. Η υδροηλεκτρική ενέργεια δεν παράγει βλαβερά αέρια και κατά συνέπεια έχει αισθητά μικρότερη επίδραση στην ατμόσφαιρα.

Υδροηλεκτρικά εργοστάσια ονομάζονται οι εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με την εκμετάλλευση της δυναμικής ενέργειας του νερού (π.χ ενός ποταμού, μιας λίμνης κτλ.). Δεδομένου ότι παράγουν ενέργεια χωρίς να καταναλώνουν φυσικούς πόρους, θεωρούνται ως τρόποι παραγωγής ενέργειας από ανακυκλώσιμες πηγές.

Υδροηλεκτρικό εργοστάσιο

Διάγραμμα υδροηλεκτρικού εργοστασίου. Α: Ταμιευτήρας Ε: Υδατοφράκτης F: Υδαταγωγός C: Τουρμπίνα D: Γεννήτρια Ε: Εγκατάσταση παραγωγής ισχύος G: Γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Η: Συνέχεια ροής ποταμού

ΤΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ

Το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο αποτελείται από τα εξής τμήματα:

Αρχικά κατασκευάζεται ένα φράγμα, το οποίο συγκρατεί το νερό σε μια τεχνητή λίμνη (ταμιευτήρα). Το νερό αυτό πρέπει να μπορεί να ρέει προς τα κάτω, γι' αυτό τα φράγματα κατασκευάζονται σε σημεία με σχετικά απότομες κλίσεις της κοίτης των ποταμών. Με τη ροή αυτή η δυναμική ενέργεια του νερού του ταμιευτήρα μετατρέπεται σε κινητική.

· Στο κάτω μέρος του φράγματος τοποθετούνται υδατοφράκτες. Με τη βοήθειά τους ρυθμίζεται η ποσότητα ροής του νερού από τον ταμιευτήρα προς την τουρμπίνα μέσω του υδαταγωγού.

· Τουρμπίνα (ή τουρμπίνες, ανάλογα με το μέγεθος του εργοστασίου): Είναι συσκευές με ειδικά πτερύγια, χάρη στα οποία η κινητική ενέργεια του νερού που ρέει μετατρέπεται σε περιστροφική. Η υψομετρική διαφορά μεταξύ στάθμης του ταμιευτήρα και της θέσης της τουρμπίνας προκαλεί την κίνηση του νερού, το οποίο με τη σειρά του θέτει σε κίνηση την τουρμπίνα.

· Γεννήτρια (γεννήτριες, όπως πιο πάνω): Άμεσα συνδεδεμένη στον άξονα της τουρμπίνας βρίσκεται συνδεδεμένη μια γεννήτρια ηλεκτρικού ρεύματος, την οποία θέτει σε κίνηση η τουρμπίνα. Με τον τρόπο αυτό η κινητική ενέργεια του νερού μετατρέπεται σε ηλεκτρικό ρεύμα.

· Γραμμές μεταφοράς: Από την εγκατάσταση παραγωγής ισχύος εκκινούν γραμμές μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας προς τους τόπους κατανάλωσής της.

ΤΥΠΟΙ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝ

Ανάλογα με το μέγεθος και την παραγόμενη ισχύ, τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια διακρίνονται σε:

· Μικρής κλίμακας: Είναι εγκαταστάσεις που, όπως υποδηλώνει το όνομά τους, παράγουν από 1 kW έως 1 MW ισχύος. Η βασική τους χρήση είναι η ηλεκτροδότηση μικρών οικισμών (χωριών, κωμοπόλεων) ή μικρών εργοστασίων δευτερογενούς παραγωγής.

· Μεσαίας κλίμακας: Παράγουν μέχρι 20 MW ισχύος, είναι σχετικά χαμηλού κόστους κατασκευής ενώ είναι ιδιαίτερα αξιόπιστα κατά τη λειτουργία τους. Χρησιμοποιούνται για την ηλεκτροδότηση είτε αστικών περιοχών είτε για τη λειτουργία μεγάλων παραγωγικών μονάδων με πολλές ενεργειακές απαιτήσεις.

· Μεγάλης κλίμακας: Παράγουν περισσότερα από 20 MW ισχύος και απαιτούν την κατασκευή μεγάλων φραγμάτων. Ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια αυτού του τύπου είναι αυτό που κατασκευάστηκε στο "φράγμα Χούβερ" (Hooverdam) στο Κολοράντο των ΗΠΑ, το οποίο έχει ισχύ 2.000 MW.

· "Επί της κοίτης": Σε αρκετές περιοχές του κόσμου υπάρχουν υδάτινα ρεύματα με ταχεία αλλά και συνεχή ροή καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, πράγμα που καθιστά δυνατή την κατασκευή εργοστασίων απευθείας πάνω στην κοίτη του ποταμού, χωρίς να υπάρχει, συνήθως, η ανάγκη κατασκευής φράγματος. Το πλεονέκτημά τους είναι η πολύ μικρή περιβαλλοντική παρέμβαση στις γύρω περιοχές και χωρίς να επηρεάζεται η ροή των υδάτων. Μειονέκτημά τους είναι η παρεμπόδιση της ελεύθερης διακίνησης των υδρόβιων ζώων (ψάρια κτλ.).

Πλεονεκτήματα-Μειονεκτήματα

Τα πλεονεκτήματα από τη χρήση της υδραυλικής ενέργειας είναι :

Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί είναι δυνατό να τεθούν σε λειτουργία αμέσως μόλις ζητηθεί επιπλέον ηλεκτρική ενέργεια, σε αντίθεση με τους θερμικούς σταθμούς (γαιανθράκων, πετρελαίου), που απαιτούν χρόνο προετοιμασίας
Είναι μία "καθαρή" και ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, με τα γνωστά πλεονεκτήματα (εξοικονόμηση συναλλάγματος, φυσικών πόρων, προστασία περιβάλλοντος)
Μέσω των υδροταμιευτήρων δίνεται η δυνατότητα να ικανοποιηθούν και άλλες ανάγκες, όπως ύδρευση, άρδευση, ανάσχεση χειμάρρων, δημιουργία υγροτόπων, αναψυχή, αθλητισμός.
Είναι πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας και συμβάλλει στη μείωση της εξάρτησης από συμβατικούς ενεργειακούς πόρους,
Είναι εγχώρια πηγή ενέργειας και συνεισφέρει στην ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτητοποίησης και της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού σε εθνικό επίπεδο,
Είναι διάσπαρτη γεωγραφικά και οδηγεί στην αποκέντρωση του ενεργειακού συστήματος αλλά και δίνει τη δυνατότητα ορθολογικής αξιοποίησης τοπικών ενεργειακών πόρων,
Μπορεί να αποτελέσει πυρήνα για την αναζωογόνηση οικονομικά και κοινωνικά υποβαθμιζόμενων περιοχών καθώς και να συμβάλλει στην τοπική ανάπτυξη, με την προώθηση σχετικών επενδύσεων,
Δεν παράγει ατμοσφαιρικούς ρύπους και θόρυβο (παρά μόνο μικρής έντασης και χρονικής διάρκειας στη φάση των κατασκευών),
Ο ταμιευτήρας (όταν επιλέγεται η κατασκευή φράγματος) μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία υγρότοπου.

Τα μειονεκτήματα που συνήθως εμφανίζονται είναι:

1. Το μεγάλο κόστος κατασκευής φραγμάτων και εξοπλισμού των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής καθώς και η μεγάλη χρονική διάρκεια απαιτείται μέχρι την αποπεράτωση του έργου

2. Η έντονη περιβαλλοντική αλλοίωση στην περιοχή του ταμιευτήρα (ενδεχόμενη μετακίνηση πληθυσμών, υποβάθμιση περιοχών, αλλαγή στη χρήση γης, στη χλωρίδα και πανίδα περιοχών αλλά και του τοπικού κλίματος.

ΧΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΠΟΤΑΜΩΝ ΑΠΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ

Ο κλάδος της βιομηχανίας αποτελεί επίσης έναν βασικό καταναλωτή νερού. Οποιοδήποτε βιομηχανικό προϊόν απαιτεί νερό για να παρασκευαστεί. Το νερό, το οποίο απαιτείται για την παρασκευή των αγαθών ονομάζεται εικονικό νερό ή κρυμμένο νερό και τελευταία έχει αρχίσει να απασχολεί σοβαρά τους επιστήμονες. Υπάρχουν προϊόντα για τα οποία είναι δυνατό να γίνει μία εκτίμηση της κατανάλωσης νερού που απαιτείται για την παραγωγή τους, ενώ για άλλα είναι δύσκολο να υπολογιστεί, καθώς η παραγωγική διαδικασία είναι διαφορετική μεταξύ των βιομηχανιών και έτσι είναι αδύνατο να προσεγγιστεί η μέση κατανάλωση νερού. Στην βιομηχανία, εκτός από κατανάλωση νερού για την παραγωγή προϊόντων, παρατηρείται και κατανάλωση νερού για ψύξη των μηχανικών εγκαταστάσεων. Η ψύξη σήµερα κυρίως χρησιμοποιείται για την διατήρηση χαµηλών θερµοκρασιών σύµφωνα µε τις απαιτήσεις βιομηχανικών διαδικασιών ή για την διατήρηση θερµοκρασιών άνεσης στους χώρους κατοικίας και εργασίας. Η χρήση της κρίνεται επίσης αναγκαία για την συντήρηση τροφίµων - ποτών για µεγάλα χρονικά διαστήµατα, ελαχιστοποιώντας συγχρόνως την υποβάθµιση της ποιότητας τους.

Το νερό χρησιμοποιείται επίσης για το πλύσιμο των μηχανημάτων , των σκευών(άδεια μπουκάλια) και των πρώτων υλών (φρούτων και λαχανικών).

Σημαντικοί βιομηχανικοί καταναλωτές νερού είναι, επίσης, οι χημικές και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, η μεταλλουργία (σιδηρούχα και μη σιδηρούχα), η βιομηχανία κατασκευής μηχανημάτων καθώς και αυτή του χαρτοπολτού και χαρτιού. Στην Ελλάδα ο τομέας αυτός καταναλώνει μόλις το 3% της συνολικής ποσότητας νερού, καθώς η χώρα δεν διαθέτει μεγάλης έκτασης βαριά βιομηχανία.

Σε παγκόσμιο επίπεδο το νερό που χρησιμοποιείται στην βιομηχανία αντιστοιχεί περίπου στο 20% της κατανάλωσης γλυκού νερού. Από αυτό, 57-69% χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης και των συστημάτων ψύξης, 30-40% σε βιομηχανικές διαδικασίες, 0,5-3% σε ατμοηλεκτρικούς σταθμούς.

Η ανακύκλωση προϊόντων, η μείωση της κατανάλωσης επικίνδυνων χημικών και κλειστά συστήματα καθαρισμού και επαναχρησιμοποίησης του νερού συμβάλλουν σημαντικά στον περιορισμό της σπατάλης νερού σε βιομηχανικό επίπεδο.

Η εμφάνιση νέας, φιλικότερης προς το περιβάλλον τεχνολογίας είναι μια πολύ σημαντική πρόσφατη τάση της βιομηχανικής ανάπτυξης. Κάποια στοιχεία αυτής της τεχνολογίας βοηθούν στη μείωση των αποβλήτων, χρησιμοποιώντας πιο εποικοδομητικά τις πρώτες ύλες και την ενέργεια. Η ανάπτυξη της βιοτεχνολογίας οδήγησε στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της εκροής των βιομηχανικών αποβλήτων.

Η ΑΛΙΕΙΑ ΣΕ ΠΟΤΑΜΙA ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Το ψάρεμα στο ποτάμι είναι πολύ δυσκολότερο από το ψάρεμα στη λίμνη. Αυτό συμβαίνει λόγω κυρίως της συνεχούς ροής του νερού που έχει σαν αποτέλεσμα την μεταβολή της ορμητικότητας και της θερμοκρασίας. Έτσι ο βυθός αλλάζει συνεχώς, το ίδιο και οι συνήθειες των ψαριών. Ξεκινώντας πρέπει να βρούμε ένα σημείο το οποίο το οποίο να μην φαίνεται ότι έχει ψαρευτεί και να έχει ένα εμπόδιο δηλαδή κάποιο δέντρο ή στροφή που να μειώνει την ορμητικότητα του ποταμού. Κάτι που επίσης είναι σημαντικό είναι να ελέγξετε το βυθό στον οποίο πολλές φορές υπάρχουν σκαλώματα και δυσκολεύουν το ψάρεμα. Τέλος το σημαντικότερο είναι να ψαρεύουμε με τα καλάμια σηκωμένα όρθια, με τις μύτες προς τα πάνω. Το ψάρεμα στο ποτάμι είναι περισσότερο θα λέγαμε “καταδρομικό” μιας και πρέπει να ψάξεις αρκετά και όχι απλά να κολλήσεις σε ένα μέρος. Με λίγα λόγια χρειάζεται αρκετή δουλειά και κόπος όσον αφορά τον τόπο που θα βρεις τα ψάρια.

Με την αλιεία στα ποτάμια αναπτύσσονται σημαντικά προβλήματα. Ένα από αυτά είναι ότι σε όλα τα πολυψαρεμένα σημεία των ποταμών το μόνο που βρίσκεις είναι βουνά από σκουπίδια τα οποία προκύπτουν από ερασιτέχνες αλιείς. Οπότε καλό θα είναι να προσπαθούμε να αφήνουμε τον τόπο που ψαρεύουμε όσο το δυνατόν καθαρότερο από όσο τον βρίσκουμε, έτσι ώστε καινούργια ψάρια να έρθουν και πάλι εκεί.

ΠΗΓΕΣ

· http://www.agro-tour.net/web/guest/nature/~/topicarts/view/76144?_topicarts_redirect=%2Fweb%2Fguest%2Fnature